Alt Ekstremite Kasları
Genel Bilgi: Fascia iliopectinea; fascia profunda’nın lig. inguinale derininde bulunan bölümüdür. Arcus iliopectineus; femoral damarlarla m. psoas major arasından geçen bölme olup, arkada lig. pubofemorale ve eminentia iliopubica’ya önde lig. inguinale’ye tutunur. Bu bölme , lig. inguinale ile pubis arasında kalan osteofibröz geçiti ikiye böler. Lacuna musculorum (dış): m. iliopsoas ve n. femoralis. Lacuna vasorum (iç): a. v. canalis femoralis.
Alt Ekstremite Kasları: Kalça kasları, uyluk kasları, bacak kasları, ayak kasları.
Kalça Kasları
Ön taraf; M. psoas major, M. psoas minor, M. iliacus, M. quadratus lumborum.
Arka taraf; M. gluteus maximus, medius, minimus, M. tensor fasciae lata, dış rotator kaslar.
M.Psoas Major: Origo: T12 ve L1-4 vertebraların gövdelerinin yan yüzleri, aralarındaki diskuslar, lumbal vertebra proc. transversusları. Insertio: femur’un trochanter minor’u. İnnervasyon: plexus lumbalis’ten gelen lifler. Fonksiyon: uyluğa fleksiyon ve dış rotasyon yaptırır. Uyluk sabitse çift taraflı kontraksiyonda lumbal vertebraları öne eğer, tek taraflı kontraksiyonda yan ve öne eğer.
M.İliacus: Fossa iliaca’yı doldurur. Origo: fossa iliaca’nın proksimal 2/3, crista iliaca’nın labium internum’u, lig. sacroiliacum anterius. Insertio: femur’un trochanter minor’u. İnnervasyon: N. femoralis. Fonksiyon: uyluğun en kuvvetli fleksörüdür. Uyluğa fleksiyon ve dış rotasyon yaptırır. Fizyolojik kesiti daha kalın olduğu için etkisi daha fazla.
M.Psoas Minor: Origo: Th12 ile L1-2 vertebralar, discus intervertebralis. Insertio: pecten ossis pubis, eminentia iliopubica ve fascia iliaca. İnnervasyon: L1 (N. spinalis). Fonksiyon: zayıf olarak gövdeyi öne eğer.
M.Quadratus Lumborum: Origo: crista iliaca’nın arka kısmı, lig. iliolumbale. Insertio: 12. kosta’nın medial yarısı, L1-4 vertebranın proc. transversusları. İnnervasyon: N. intercostalis (12), L3-4 spinal sinirlerin ön dalları. Fonksiyon: son kostayı aşağı çeker. Diaphragmanın periferik kısmını sabitleştirerek inspirasyona yardım eder.
M.Gluteus Maximus: Gluteal bölgenin en yüzeyel kası olup kalın, geniş ve dörtgen şeklindedir. M. iliopsoas gibi postural kaslardandır. Origo: linea glutea posterior ve crista iliaca arasındaki saha, sacrum’un alt yarısının laterali, lig. sacrotuberale, lig. sacrospinale. Insertio: tractus iliotibialis (3/4) ve tuberositas glutea (1/4). Fonksiyon: uyluğun en kuvvetli ekstensorudur (M. iliopsoas’ın antagonistidir). Uyluğa dış rotasyon yaptırır. Kasın üst yarısı uyluğa abduksiyon, alt yarısı adduksiyon yaptırır (kendi kendinin antagonisti). Merdiven çıkmada ve ayakta dik durmada, kalça ve diz ekleminin tespitinde rol oynar. İnnervasyon: N. gluteus inferior.
M.Gluteus Medius: M. gluteus maximus’un altında bulunan yelpaze şeklindedir. Origo: linea glutea anterior, crista iliaca ve linea glutea posterior arasında kalan saha. Insertio: trochanter major. Fonksiyon: uyluğun en kuvvetli abduktorudur. Ön kısım lifleri iç rotasyon yaptırır. Yürüme esnasında pelvis’i yere basan ayak tarafına çekerek, ağırlık merkezini basan tarafa taşır. İnnervasyon: N. gluteus superior.
M.Gluteus Minimus: Gluteal kasların en küçüğüdür. Origo: linea glutea anterior ile inferior arasında kalan ve arkada inc. ischiadica major’a uzanan geniş saha. Insertio: trochanter major. Fonksiyon: uyluğa abduksiyon ve iç rotasyon yaptırır. İnnervasyon: N. gluteus superior.
M.Tensor Fasciae Latae: Küçük ve yassı bir kastır. Origo: crista iliaca’nın ön kısmı, spina iliaca anterior superior. Insertio: uyluğun üst ve orta 1/3’nün birleştiği yerde fascia lata. Fonksiyon: uyluğa fleksiyon, bir miktarda iç rotasyon yaptırır. Yürüme esnasında m. gluteus medius ve minimus ile birlikte çalışır. İnnervasyon: N. gluteus superior.
Uyluğun Dış Rotator Kasları: M. piriformis, M. obturatorius internus, M. gemellus superior, M. gemellus inferior, M. quadratus femoris, M. obturatorius externus.
M.Piriformis: M. gluteus medius’un arka alt kenarına paralel olarak uzanan yassı, piramit şeklinde bir kastır. Medial yarısı pelvis boşluğunda, lateral yarısı kalça ekleminin arkasında yer alır. Pelvisi foramen ischiadicum major’den terk eder. Origo: sacrum’un 2-4. segmentlerinin ön yüzü, spina iliaca posterior inferior çevresinde ilium’un dış yüzü. Insertio: trochanter major’un üst yarısı. Fonksiyon: ekstensiyon durumundaki uyluğa dış rotasyon, fleksiyon durumundaki uyluğa abduksiyon. İnnervasyon: plexus sacralis’ten gelen lifler. M. piriformis, içinden geçtiği foramen ischiadicum majus’u 2’ye böler. Foramen supra ve infrapiriforme. Foramen suprapiriforme: A.V.N. gluteus superior. Foramen infrapiriforme: A.V.N. gluteus inferior, N. pudendus, A.,V., pudenda interna, N. ischiadicus, N. cutaneus femoris posterior.
Membrana Obturatoria: Sulcus obturatorius hariç, for. obturatum’u kapatan ince fibröz membrandır. Membrana obturatoria’nın dış yüzünden m. obturatorius externus, iç yüzünden m. obturatorius internus başlar.
M.Obturatorius İnternus: Kısmen küçük pelviste, kısmen kalça ekleminin arkasında bulunur. Origo: membrana obturatoria’nın pelvis minor’a bakan iç yüzü, membranın tutunduğu kemik yapılar. Insertio: Inc. ischiadica minor’den geçerek trochanter major iç yüzü. Fonksiyon: ekstensiyon durumundaki uyluğa dış rotasyon, fleksiyondaki uyluğa abduksiyon. İnnervasyon: plexus sacralis’ten gelen lifler.
M.Gemellus: Superior: Origo; spina ischiadica’nın dış yüzü. Insertio; M. obturatorius internus’un üst kenarı ile kaynaşarak trochanter major’un iç yüzü. İnferior: Origo; tuber ischiadicum. Insertio; M. obturatorius internus’un alt kenarı ile kaynaşarak trochanter major’un iç yüzü. Fonksiyon: zayıf olarak ekstensiyon durumundaki uyluğa dış rotasyon yaptırır. Fleksiyon durumundaki uyluğa abduksiyon yaptırır. İnnervasyon: plexus sacralis’ten gelen dallar.
M.Quadratus Femoris: Yassı, dört köşeli ve kalın bir kastır. Origo: tuber ischiadicum dış yüzü. Insertio: crista intertrochanterica üst bölümü. Fonksiyon: uyluğa dış rotasyon yaptırır. En kuvvetli dış rotator kastır. İnnervasyon: plexus sacralis’ten gelen lifler.
M.Obturatorius Externus: Yassı ve üçgen şeklindedir. Origo: membrana obturatoria’nın dış yüzünün medial 2/3’ünden ve buraya komşu kemik yapı. Insertio: fossa trochanterica. Fonksiyon: uyluğa dış rotasyon yaptırır. Femur başını alttan destekler. İnnervasyon: N. obturatorius.
Uyluk Kasları
Genel Bilgi: Fascia superficialis’in 2 tabakası arasında yüzeyel damar ve sinirler, yüzeyel inguinal lenf nodülleri ve v. saphena magna bulunur. Fascia cribrosa; lamina profunda’nın hiatus saphenus’ta oluşturduğu kalburumsu görünüm. Fascia lata; fascia profunda’nın uyluğu örten bölümü. Tractus iliotibialis; m. tensor fascia lata ile m. gluteus maximus’un sonuç tendonunun katılmasıyla oluşan sağlam, kalın, bacağa uzanan fascia lata lateral bölümüdür. Septum intermusculare femoris mediale ve laterale; labium mediale ve laterale linea aspera’ya tutunur.
Uyluğun Ön Tarafındaki Kaslar: M. sartorius, M. quadriceps femoris, M. articularis genus.
Uyluğun İç Tarafındaki (Adduktor) Kaslar: M. gracilis, M. pectineus, M. adductor longus, M. adductor brevis, M. adductor magnus.
Uyluğun Arka Tarafındaki Kaslar (Hamstring Kaslar): M. biceps femoris, M. semitendinosus, M. semimembranosus.
M.Sartorius: 61 cm, vücudun en uzun kasıdır. Uyluğun ön yüzünde yukarıdan-aşağıya, dıştan içe uzanır. Origo: spina iliaca anterior superior ve bunun hemen altında. Insertio: medial kondilin arkasından geçerek, tibia’nın iç yüzünün üst kısmında Pes anserinus’ta sonlanır. Fonksiyon: iki eklemin eksenini çaprazladığı için hem kalça, hem de diz eklemine hareket yaptırır. Uyluğa; fleksiyon, abduksiyon ve dış rotasyon. Bacağa fleksiyon, fleksiyonda ise iç rotasyon. İnnervasyon: N. femoralis.
M.Quadriceps Femoris: Uyluğun ön ve yan tarafını dolduran geniş ve kalın bir kastır. Dört kasın birleşmesinden oluşur; M. rectus femoris, M. vastus lateralis, M. vastus medialis, M. vastus intermedius.
M.Rectus Femoris: Uyluğun ön tarafında bipennat grubu bir kastır. Origo: Caput rectum; spina iliaca anterior inferior. Caput reflexum; acetabulum üst kısmındaki oluk (sulcus supraacetabularis). Insertio: M. quadriceps femoris kirişine katılarak patella bazisinde sonlanır.
M.Vastus Lateralis: Kasın en büyük bölümüdür. Origo: linea intertrochanterica’nın üst-dış kısmı, trochanter major’un ön kısmı, labium laterale linea aspera’nın üst yarısı, septum intermusculare femoris laterale. Insertio: patella’nın dış yarısında kasın kirişinde, diz eklemi kapsülünde ve tractus iliotibialis’te sonlanır.
M.Vastus Medialis: Uyluğun iç tarafında, m. sartorius ve m. rectus femoris arasındadır. Origo: linea intertrochanterica’nın alt iç yarısı, labium mediale linea aspera, septum intermusculare femoris mediale. Insertio: patella’nın iç kenarı ile M. quadriceps femoris’in kirişinde sonlanır.
M.Vastus İntermedius: M. rectus femoris’in derininde bulunur. Origo: linea intertrochanterica’nın distalinde, femur gövdesinin ön ve dış yüzü ile septum intermusculare femoris lateralis’in alt yarısı. Insertio: patella’nın üst kısmında m. quadriceps femoris’in kirişinde sonlanır.
M.Quadriceps Femoris Kirişi: Dört kasın kirişleri birleşerek patella’nın bazisine tutunur. Bir kısım lifleri patella’nın önünden geçerek patella apeksinden tuberositas tibia’ya uzanan lig. patella’da sonlanır. Yan taraflardaki lifler patella ve lig. patella’nın yanlarından geçerek tuberositas tibia’ya tutunur. Eklem kapsülüne yapışık bu bağlara retinaculum patella mediale-laterale denir. Fonksiyon: Bacağın en kuvvetli ekstensoru olup postural kaslardandır. Vastus medialis’in alt lifleri patella’nın laterale kaymasına engel olur. Sadece m. rectus femoris kalça eklemini çaprazladığı için uyluğa fleksiyon yaptırır. İnnervasyon: N. femoralis.
M.Articularis Genus: Çoğu zaman ayrı bir kas, bazen m. vastus intermedius’un liflerinin devamı şeklindedir. Origo: femur ön yüzünün distali. Insertio: diz eklemi kapsülünün üst kenarına tutunur. Fonksiyon: synovial kılıfı yukarı çeker, eklem aralığına girmesini önler.
N.Femoralis: M. iliacus, M. pectineus, M. sartorius, M. quadriceps femoris, M. articularis genus.
M.Gracilis: Uyluğun medial tarafındaki adduktor kasların en yüzeyelidir. Origo: iskion pubis kolunun üst kısmı, symphysis pubica’nın alt yarısı. Insertio: vertikal olarak aşağıya iner ve Pes anserinus’da, tibia’nın iç yüzünün üst kısmında sonlanır. Fonksiyon: uyluk adduksiyonu, bacak fleksiyonu, fleksiyon halindeki bacağa iç rotasyon. İnnervasyon: N. obturatorius.
M.Pes Anserius: M. gracilis, m. semitendinosus ve m. sartorius’un tibia’ya tutunma yerinde kaz ayağına benzer aponeuroza denir.
M.Pectineus: Uyluğun üst-iç tarafında bulunan yassı bir kastır. Origo: eminentio iliopubica ve tuberculum pubicum arasındaki pubis’in ön kısmı, pecten ossis pubis. Insertio: Lifleri aşağı, arka ve dışa uzanarak femur’daki linea pectinea. Fonksiyon: uyluğa adduksiyon, fleksiyon ve biraz iç rotasyon. İnnervasyon: N. femoralis.
M.Adductor Longus: Origo: ramus superior ve ramus inforior ossis pubis arasında başlar. Insertio: aşağı, dış ve arkaya doğru genişleyerek uzanır. Labium mediale linea aspera’nın orta 1/3 ünde sonlanır. Fonksiyon: uyluk adduksiyonu. İnnervasyon: N. obturatorius.
M.Adductor Brevis: M. pectineus ve m. adductor longus’un derininde bulunur. Origo: ramus inferior ossis pubis. Insertio: labium mediale linea aspera’nın üst 1/3’de sonlanır. Fonksiyon: uyluk adduksiyonu. İnnervasyon: N. obturatorius.
M.Adductor Magnus: Origo: ramus inferior ossis pubis, ramus ossis ischii, tuber ischiadicum. Insertio: tuberositas glutea’dan tuberculum adductorium’a kadar labium mediale linea aspera. Fonksiyon: uyluğun en kuvvetli adduktor kasıdır. Üst yarısı; uyluk fleksiyonu, biraz iç rotasyon yapar. Alt yarısı; ekstensiyon, biraz dış rotasyon yapar. İnnervasyon: N. obturatorius.
M.Adductor Minimus: M. adductor magnus’un yüzeyel olan üst kısmıdır. Pubis kolundan başlayan , horizontal olarak dışarı doğru uzanan ve tuberositas glutea’nın iç tarafına tutunan yüzeyel parçadır.
N.Obturatorius: M. obturatorius externus, M. adductor longus, M. adductor brevis, M. adductor magnus, M. gracilis.
Trigonum Femorale (Scarpa Üçgeni): Uyluğun ön yüzünün üst-iç kısmında yer alan tabanı yukarıda, tepesi aşağıda üçgen alandır. Yukarıda; lig. inguinale. Lateralde; m. sartorius iç kenarı. Medialde; m. adductor longus iç kenarı. Tabanını; m. iliacus, m. psoas major, m. pectineus ve m. adductor longus oluşturur. İçerisinde A.V.N. femoralis ve dalları, V. saphena magna’nın proksimal kısmı bulunur. Ayrıca yüzeyel ve derin inguinal lenf nodülleri vardır.
Canalis Adductorius (Hunter Kanalı): Yukarıda; trigonum femorale tepesinden başlar. Aşağıda; m.adductor magnus alt ucundaki hiatus adductorius’ta sonlanır. M. vastus medialis ön dış, M. adductor longus ve M. adductor magnus arka, membrana vastoadductoria medial kısımda yer alır. İçerisinde A.V. femoralis, n. saphenus ve n. obturatorius’un son kısmı yer alır.
Fascia İliopectinea: M. iliopsoas’ın uyluktaki bölümünü örter (fascia iliaca). M. pectineus’un proksimal bölümünü örter (fascia pectinea). Lig. inguinale’nin derinde bulunan bölümüdür (fascia iliopectinea). Fascia iliopectinea’nın femoral damarlar ile m. psoas major arasından geçen bölmesine arcus iliopectineus denir. Arcus iliopectineus; lig. inguinale ile eminentia iliopubica arasında uzanır. Lig. inguinale’nin altında 2 geçit oluşur. Lacuna musculorum; m. iliopsoas + N. femoralis. Lacuna vasorum; A.V. ve canalis femoralis. Lacuna vasorum’da v. femoralis’in medialinde bulunan 1,25 cm uzunluğunda bir kanaldır. Koninin karın boşluğuna bakan tabanı, uzun ekseni transvers yönde (1,25 cm) olan oval bir halka şeklindedir (Anulus femoralis). Anulus femoralis; içten periton ile örtülü olup, karın içerisindeki basınç nedeni ile hafif çökük görünür. Vagina femoralis; femoral damarları saran kılıftır. Bu kılıf mediale doğru genişleme göstererek canalis femoralis’i oluşturur.
Canalis Femoralis: Anulus femoralis sınırları; önde lig. inguinale, arkada lig. pectinale, medialde lig. lacunare, lateralde v. femoralis, rosenmüller lenf nodülü (derin inguinal), lenf damarları tarafından oluşturulur. Femoral fıtık (Hernia femoralis); organların anulus femoralis’ten canalis femoralis içerisine sarkmasıdır.
Uyluğun Arka Tarafındaki Kaslar (Hamstring Kaslar)
M.Biceps Femoris: Origo: Caput longum; tuber ischiadicum. Caput breve; labium laterale linea aspera’nın alt yarısı ve septum intermusculare femoris laterale. Insertio: caput fibula. Fonksiyon: Bacağa fleksiyon, fleksiyon pozisyonunda bir miktar dış rotasyon yaptırır. Caput longum kalça ekleminde uyluğa dış rotasyon yaptırır. Innervasyon: Caput longum; N. tibialis. Caput breve; N. peroneus communis.
M.Semitendinosus: Origo: tuber ischiadicum. Insertio: tibia’nın medialinde pes anserinus’da sonlanır. Fonksiyon: Kalça ekleminde; uyluğa ekstensiyon. Diz ekleminde bacağa fleksiyon. Fleksiyon pozisyonunda hafif iç rotasyon. Innervasyon: N. tibialis.
M.Semimembranosus: Origo: tuber ischiadicum. Insertio: Esas bölümü; tibia’nın condylus medialis’inin arkasında. İkinci bölümü; femur’un condylus lateralisin dışında (Lig. popliteum obliguum ile). Üçüncü bölüm; Eklem kapsülü ile tibia ve fibulada (lig. popliteum arcuatum ile) sonlanır. Fonksiyon: Kalça ekleminde; uyluğa ekstensiyon. Diz ekleminde; bacağa fleksiyon. Fleksiyon pozisyonun da iç rotasyon. İnnervasyon: N. tibialis.
———————————————————————————————————–
Ayak Kasları
|
Ayak Kasları |
|
| Sırt | M. extensor hallucis brevis |
| M. extensor digitorum brevis | |
| Taban – 1. Tabaka | M. abductor hallucis |
| M. abductor digiti minimi | |
| M. flexor digitorum brevis | |
| Taban – 2. Tabaka | M. quadratus plantae |
| Mm. lumbricales | |
| Taban – 3. Tabaka | M. adductor hallucis |
| M. flexor hallucis brevis | |
| M. flexor digiti minimi brevis | |
| Taban – 4. Tabaka | Mm. interossei dorsales |
| Mm. interossei plantares | |
.
M.Extensor Hallucis Brevis: Origo: calcaneus. İnsertio: 1. falanks bazisi. Fonksiyon: başparmağa ekstensiyon. İnnervasyon: N. peroneus profundus.
M.Extensor Digitorum Brevis: Origo: calcaneus. İnsertio: M. extensor digitorum longus kirişleri. Fonksiyon: 2-4 parmaklara ekstensiyon. İnnervasyon: N. peroneus profundus.
M.Abductor Hallucis: Origo: proc. medialis tuberis calcanei. İnsertio: 1. falanks mediali. Fonksiyon: başparmağa abduksiyon. İnnervasyon: N. plantaris medialis.
M.Abductor Digiti Minimi: Origo: proc. lateralis ve medialis tuber calcanei. İnsertio: 5. parmak 1. falanksının laterali. Fonksiyon: beşinci parmağa abduksiyon. İnnervasyon: N. plantaris lateralis.
M.Flexor Digitorum Brevis: Origo: proc. medialis tuber calcanei. İnsertio: 2. falanks yan kısımları. Fonksiyon: diğer parmaklara fleksiyon. İnnervasyon: N. plantaris medialis.
M.Quadratus Plantae: Origo: calcaneus plantar yüzünden iki baş ile başlar. İki baş arasından lig. plantare longum geçer. İnsertio: M. flexor digitorum longus tendonu. Fonksiyon: diğer parmaklara fleksiyon. İnnervasyon: N. plantaris lateralis.
Mm. Lumbricales: Origo: M. flexor digitorum longus tendonu. İnsertio: parmakların dorsal aponeurosisi. Fonksiyon: proximal falankslara fleksiyon, diğer falankslara ekstensiyon. İnnervasyon: birincisi n. plantaris medialis, diğerleri n. plantaris lateralis.
M.Flexor Hallucis Brevis: Origo: os cuboideum, os cuneiforme laterale. İnsertio: başparmak 1. falanksı. Fonksiyon: başparmak 1. falanksına fleksiyon. İnnervasyon: N. plantaris medialis.
M.Adductor Hallucis – Caput Obliquum: Origo: 2-4. metatarsal kemiklerin bazisi. İnsertio: başparmak 1. falanksı. Fonksiyon: başparmağa adduksiyon. İnnervasyon: N. plantaris lateralis.
M.Adductor Hallucis – Caput Tranversus: Origo: 3.4. art. Metatarsophalangea. İnsertio: başparmak 1. falanks. Fonksiyon: başparmağa adduksiyon. İnnervasyon: N. plantaris lateralis.
M.Flexor Digiti Minimi Brevis: Origo: 5. metatarsal kemik. İnsertio: küçük parmak 1. falanksı. Fonksiyon: küçük parmak 1. falanksına fleksiyon. İnnervasyon: N. plantaris lateralis.
Mm. İnterossei Dorsales: Metatarsal kemikler arasına bulunur. Arasında bulunduğu iki metatarsal kemikten başlar. Dört adettir. Birinci falanks bazisinde sonlanır. Sabit olan 2. parmağa göre 3-5. parmaklara abduksiyon yaptırırlar. Parmakları birbirinden uzaklaştırır (abduksiyon). İnnervasyon; N. plantaris lateralis.
Mm. İnterossei Plantares: Üç adettir. Bulunduğu aralık metatarsal kemik lateralinden başlar. 1. falanks bazisinde sonlanır. Sabit olan 2. parmağa göre 3-5. parmaklara adduksiyon yaptırırlar. Parmakları birbirine yaklaştırır (adduksiyon). İnnervasyon; N. plantaris lateralis.
N.Plantaris Medialis: Bu sinir; M. abductor hallucis, M. flexor digitorum brevis, M. flexor hallucis brevis, M. lumbricalis kaslarını innerve eder. Bu kasların dışındaki plantar kaslar; n. plantaris lateralis tarafından innerve olur.
Arcus Pedis Transversus: Distal sıra tarsal kemikler ile metatarsal kemiklerin bazisleri arasındadır. M. peroneus longus tendonu bulunur. M. adductor hallucis’te yardımcıdır.
Arcus Pedis Longitudinalis: Pars medialis: os cuboideum hariç, tüm tarsal kemikler ve ilk 3 metatarsal kemik arasında bulunur. Lig. calcaneonaviculare plantare, M. flexor hallucis longus, M. tibialis anterior ve posterior bulunur. Pars lateralis: os cuboideum ve calcaneus ile 4-5. metatarsal kemikler arasında bulunur. Lig. plantare longum, lig. calcaneocuboideum plantare, M. peroneus longus bulunur.
———————————————————————————————————–
Bacak Kasları
Ekstensor Kaslar: M. tibialis anterior, M. extensor hallucis longus, M. extensor digitorum longus, M. peroneus tertius. Ayağa ve parmaklara dorsal fleksiyon (ekstensiyon) yaptırırlar. N. peroneus (fibularis) profundus tarafından innerve edilirler.
Peroneal Kaslar: M. peroneus (fibularis) longus, M. peroneus (fibularis) brevis. N. peronealis tarafından innerve edilirler. Eversiyon, dorsal fleksiyon (ekstensiyon) yaptırırlar.
Yüzeyel Fleksor Kaslar: M. triceps surae, M. gastrocnemius, M. soleus, M. plantaris.
Derin Fleksor Kaslar: M. popliteus, M. tibialis posterior, M. flexor hallucis longus, M. flexor digitorum longus.
M.Tibialis Anterior: Origo: condylus lateralis tibia, membrana interossea. İnsertio: os cuneiforme mediale, 1. metatarsal kemiğin bazisi. Fonksiyon: ayağa ekstensiyon ve supinasyon (inversiyon) yaptırır. Ayağın longitudinal kavsini korur. Ayağın en kuvvetli ekstansörü ve invertörüdür. Yürüme sırasında çok aktiftir. İnnervasyon: N. peroneus profundus.
M.Extensor Hallucis Longus: Origo: fibula corpus ön yüzü, membrana interosseus. İnsertio: ayak başparmağın distal falanksının bazisi. Fonksiyon: baş parmağa ekstensiyon yaptırır. Ayağa ekstensiyon ve supinasyon (inversiyon) yaptırır. İnnervasyon: N. peroneus profundus. A. dorsalis pedis’in pulsasyonu, bu kasın tendonunun lateralinde alınır.
M.Extensor Digitorum Longus: Origo: tibia dış kondili, fibula corpus ön yüzü, membrana interossea. İnsertio: 2-5. parmaklara giden tendonları, m. extensor digitorum brevis’in aynı parmaklara giden tendonları ile proksimal falaksların dorsal yüzünde dorsal aponeurozda sonlanır. Fonksiyon: 4 parmağa ekstansiyon, ayağa extansiyon yaptırır. İnnervasyon: N. peroneus profundus.
M.Peroneus Tertius: Origo: fibulanın ön yüzünün 1/3’ü, membrana interosseanın alt yarısı. İnsertio: 5.metatarsal kemiğin dorsal yüzünün bazisi. Fonksiyon: ayağa ekstansiyon, pronasyon ve abdüksiyon yaptırır. İnnervasyon: N. peroneus profundus.
Bacağın Lateral Fasial Kompartmanında Bulunan Oluşumlar: Peroneal kaslardır (m. peroneus longus ve breis). Ayağın esas evertör (pronasyon – abdüksiyon) kaslarıdır. N. peroneus superficialis tarafından innerve edilirler. N. tibialis felcinde ayağa fleksiyon bu kaslar ile yaptırılır.
M.Peroneus (Fibularis) Longus: Origo: fibula gövdesinin dış yüzünün üst 2/3. İnsertio: os cuneiforme mediale, 1.metatarsal kemiğin bazisi. Fonksiyon: ayağa fleksiyon pronasyon yaptırır. Ayağın transvers arkusunun devamlılığında en önemli yapıdır. İnnervasyon: N. peroneus superficialis.
M.Peroneus (Fibularis) Brevis: Origo: fibula gövdesinin dış yüzünün alt 2/3’ü. İnsertio: 5. metatarsal kemiğin bazisi. Fonksiyon: ayağa fleksiyon, pronasyon yaptırır. Ayağın dış longitudinal kemerinin korunmasına yardımcı olur. İnnervasyon: N. peroneus superficialis.
Bacağın Arka Fasial Kompartmanında Bulunan Oluşumlar: Yüzeyel fleksor kaslar: M. triceps surae, M. gastrocnemius, M. soleus, M. plantaris. Ayağa plantar fleksiyon yaptıran kaslardır. Yürüme, koşma, dans etme ve parmaklar üzerinde dururken vücut ağırlığına karşı topuğu kaldırırlar. Derin fleksor kaslar: M. popliteus, M. tibialis posterior, M. flexor hallucis longus, M. flexor digitorum longus.
M.Gastrocnemius: Origo: caput laterale condylus lateralis femoris, caput mediale condylus medialis femoris. İnsertio: tendo calcaneus ile calcaneus’un arka yüzü. Fonksiyon: ayağın en kuvvetli fleksorudur. Bacağa fleksiyon yaptırır. Koşma ve atlama gibi hızlı hareketlerde aktiftir. İnnervasyon: N. tibialis.
M.Soleus: Origo: tibia ve fibula gövdesi, arcus tendineus musculi solei. İnsertio: tendo calcaneus aracılığı ile calcaneus’un arka yüzü. Fonksiyon: ayağın en kuvvetli fleksorudur. Yürürken kullanılır. İnnervasyon: N. tibialis.
Tendo Calcaneus (Achill Tendonu): M. triceps surae’nın sonuç tendonudur. Calcaneus’a tutunur. 15 cm uzunluğunda insan vücudunun en kuvvetli ve kalın tendonudur.
M.Plantaris: M. soleus ile m. gastrocnemius arasında seyreder. Origo: labium laterale linea aspera alt kısmı, lig. popliteum. İnsertio: calcaneus arka yüzü.
M.Popliteus: Fossa poplitea’nın döşemesini yapar. Tendonu eklem kapsülünü deler ve eklemin içinden geçer (intrakapsüler). İnnervasyon: N. tibialis.
M.Flexor Hallucis Longus: Origo: fibula’nın arka yüzünün üst 2/3’ü, membrana interossea’nın alt kısmı, septum intermusculare. İnsertio: sonuç tendonu sustentaculum tali’nin altından geçerek 1. parmağın distal falanksının bazisi. Fonksiyon: 1. parmak distal falanksına fleksiyon, ayağa plantar fleksiyon yaptırır. Ayağın medial kavsini destekler. İnnervasyon: N.tibialis.
M.Flexor Digitorum Longus: Origo: tibia arka yüzü. İnsertio: 2-4. parmakların distal falankslarının bazisi. Fonksiyon: 2-4. parmakların distal falankslarına fleksiyon, ayağa plantar fleksiyon yaptırır. İnnervasyon: N. tibialis.
M.Tibialis Posterior: Origo: tibia ve fibula gövdesinin arka yüzü, membrana interossea. İnsertio: tuberositas ossis navicularis, 3 cuneiform kemik, kuboid kemik, 2,3,4. metatarsal kemik. Fonksiyon: ayağa fleksiyon, ayağa supinasyon, ayağa adduksiyon yaptırır. Ayağın medial longitudinal kemerini korur. Ayağın esas invertör kasıdır. İnnervasyon: N. tibialis.
Fossa Poplitea: Sınırları: M. biceps femoris; üst dış kısmıdır. M. semitendinosus, M. semimembranosus; üst iç kısmıdır. M. gastrocnemius caput laterale, M. plantaris; alt dış kısmıdır. M. gastrocnemius caput mediale; alt iç kısmıdır. M. popliteus, lig. popliteum; döşemesini yapar. İçerisindeki oluşumlar: A.V. poplitea, N. tibialis, N. fibularis (peroneus) communis, N. suralis’i oluşturan dallar, N. cutaneus femoris posterior (çatı kısmında), V. saphena parva’nın terminal kısmı, popliteal lenf nodülleri. Yüzeyelden derine, lateralden mediale doğru; n. tibialis, v. poplitea, a. poplitea bulunur.
Retinaculumlar: Retinaculum musculorum ekstensorum superius, (RMES) retinaculum musculorum ekstensorum inferius (RMEI), retinaculum musculorum peroneorum superius (RMPS), retinaculum musculorum peroneorum inferius (RMPI), retinaculum musculorum fleksorum (RMF). RMES: tibia ile fibula’nın ön kenarları arasında uzanır. RMEI: Y şeklindedir. Y’nin sapı calcaneus’a, üst kolu malleolus medialis’e, alt kolu aponeurosis plantaris’e tutunur. Altından; ekstensor kasların tendonları, n. fibularis profundus, a.v. tibialis anterior geçer. Yüzeyelinden; n. fibularis superficialis, v. saphena magna, n. saphenus geçer. RMPS: malleolus lateralis ile calcaneus arasındadır. RMPI: önde inferior ekstensor retinakulum ile devam eder. Arkada, calcaneus’a tutunur. Bu retinakulumlar, m. fibularis longus ve brevis’i pozisyonunda tutar. RMF: malleolus medialis ile calcaneus arasında uzanır. Altından lateralden mediale doğru; M. flexor hallucis longus’un tendonu, N. tibialis, A.V. tibialis posterior, M. flexor digitorum longus’un tendonu, M. tibialis posterior’un tendonu geçer.
———————————————————————————————————–
Boyun Kasları
Musculi Colli (Cervicalis).
Boyun: Üst sınır: oksipital kemiğin protuberentia occipitalis’i, temporal kemiğin proc.mastoideus’u, basis mandibulae. Alt sınır: manubrium sterni’nin üst sınırı, clavicula’nın üst sınırı.
Boyun Fasiaları: 1-Fascia superficialis. 2-Fascia profunda (fascia cervicalis); lamina superficialis, lamina pretrachealis, lamina prevertebralis, vagina carotica.
Fascia Superficialis (Fascia Subcutanea = Tela Subcutanea): Yüz bölümündeki fasiaya oranla daha ince ve gevşektir. Fascia subcutanea’nın iki tabakası arasında platysma bulunur. Bu fasia ile fascia profunda arasında fasial bir aralık bulunur. Bu aralık sayesinde deri ile birlikte platysma kolaylıkla hareket edebilir. Bu fasia clavicula üzerinden geçerek pektoral bölgedeki fasia, dış tarafta m. deltoideus’un üzerindeki fasia ile ve ense bölgesindeki fasia ile devam eder. Ancak ensedeki fasia kalın ve sağlam olup derinindeki fascia profunda’ya yapışıktır.
Fascia Profunda: Derin fasianın boynu örten bölümüne fascia cervicalis (colli) denir. Fascia cervicalis yapısı içerisinde, boynu ve göğsü birbirine bağlayan çok önemli fasial aralıklar, kompartmanlar bulundurur. Bu yapıların cerrahi önemi büyüktür. Yüzeyel fasia ve platysma’nın derininde bulunan ve tüm kasları dıştan saran bölümüne lamina superficialis denir. Bu yapraktan ayrılarak derine doğru giren fasialar da bulundukları yere veya sardıkları yapılara göre isim alırlar. Örneğin, trachea ve larynx’in önünde bulunan bölümüne lamina pretrachealis, omurlar önünde bulunan bölümüne lamina prevertebralis ve boynun damar-sinir paketini saran bölümüne vagina carotica adı verilir. Bu yapıların hepsi birbirinin devamı olup fascia profunda’nın derindeki devamlarıdır. Lamina prevertebralis: prevertebral kasları örter. Lamina prevertebralis ile farinks’i örten fascia buccopharyngealis arasında kalan boşluğa spatium retropharyngeum denir. Aşağıya uzanan lamina prevertebralis, lig. longitudinale anterius’a karışır. Lamina pretrachealis: Aşağıya doğru uzanan bu fasia yaprağı fibröz pericardium ile birleşir. Vagina carotica: fascia profunda’nın kalınlaşması ile oluşan ve damar-sinir paketini saran kılıftır.
Vagina Carotica İçindeki Yapılar: A. carotis communis, A. carotis interna, V. jugularis interna, N. vagus, R. sinus carotici, sempatik lifler, nodi lymphatici cervicales profundi.
Musculi Colli (Cervicalis): Platysma, M. SCM. Hyoid üstü kaslar: M. digastricus, M. stylohyoideus, M. mylohyoideus, M. geniohyoideus. Hyoid altı kaslar: M. sternohyoideus, M. sternothyroideus, M. thyrohyoideus, M. omohyoideus. Lateral vertebral kaslar: M. scalenus anterior, medius, posterior. Prevertebral kaslar: M. longus colli, M. longus capitis, M. rectus capitis anterior/lateralis.
Platysma: M. pectoralis major ve m. deltoideus’u örten fascia profunda’dan başlayan ince yaprak şeklinde bir kastır. Clavicula’nın önünden geçerek yukarı ve içe doğru uzanır. Ön bölüm lifleri symphysis menti’nin alt ve arka kısmında, karşı tarafın aynı lifleri ile kaynaşırlar. Arka bölüm lifleri mandibula’yı geçerek bir kısmı linea obliqua’nın altında mandibula’ya, bir kısmı yüzün alt yarısındaki deri ve derialtı bağ dokusunda sonlanır. Bir kısım lifleri ise ağız köşesindeki mimik kasların lifleri ile kaynaşır. Fonksiyonu: alt dudak ve ağız köşesini dışa ve aşağıya doğru çekerek kısmen ağzın açılmasına katkıda bulunur. Çene sabit kalarak kasıldığında, clavicula üzerindeki deriyi yukarı çeker ve bu esnada boynun transvers çapı artmış olur. Siniri: N. facialis’in r. cervicalis’i innerve eder.
M.Sternocleidomastoideus (M.SCM): Boyun lateral tarafında bulunan kalın kastır. Orta kısmı dar ve kalın, uçları ise geniş ve yassıdır. 2 bölümlüdür. 1-Pars sternalis: medial’deki bu bölüm uzun bir kirişle manubrium sterni’nin ön yüzünden başlar. Daha derinde bulunan pars sternalis yukarı ve arkaya seyreder. 2-Pars clavicularis: lateral’deki bu bölüm kısa bir kirişle clavicula’nın 1/3 medialinden başlar ve hemen hemen vertikal olarak yukarıya doğru seyreder.—–Her iki bölümün başlangıçları arasında trigonum (fossa) supraclaviculare minor denilen üçgen küçük bir aralık bulunur. Burada bulbus inferior v. jugularis interna bulunur. Boynun ortalarında bu iki bölüm birleşerek kalın bir kitle oluşturur ve yukarıda kuvvetli bir kirişle proc. mastoideus’da ve ince bir aponeuroz aracılığı ile linea nuchalis superior’un dış yarısında sonlanır. Origo: manubrium sterni’nin üst parçasının önü, clavicula’nın üst yüzünün üçte bir iç yan kısmı. İnsertio: temporal kemiğin processus mastoideus’una ve oksipital kemiğin linea nuchalis superior’unun dış yan kısmına. Fonksiyonu: tek taraflı kasıldığında baş ve boynu aynı tarafa eğer. Aynı zamanda çene ucunu yukarı ve karşı tarafa çevirecek şekilde başa rotasyon yaptırır. Kasın iki taraflı kontraksiyon yapması durumunda, önden arkaya ve yukarı doğru uzaması nedeni ile boynu öne çeker. Siniri: N. accessorius’un pars spinalis’i ile 2. ve 3. spinal sinirlerin ön dalları. Klinik: Tortikollis; N. accessorius felci. MSCM’un kısa ve kontrakte olması nedeni ile boyunda gelişen fleksiyon ve rotasyon deformitesidir. Baş hasta tarafa eğik, yüz karşıya bakar durumdadır. En sık nedeni, doğum öncesi kasta oluşan fibröz doku tümörüdür. Zor doğumlarda infantın başının aşırı çekilmesi, kas liflerinde yırtılmalar sonucu kanamalara yol açar. Daha sonra gelişen fibrozis ve kontraktür kasın boyunda kısalmaya neden olur. N. accessorius felcinde, kastaki fonksiyon kaybı nedeni ile yüz karşı tarafa çevrilemez.
Boyun Bölgesinin Ön Tarafındaki Kaslar: Bu kaslar, grup olarak çalışırlar. En önemli fonksiyonları os hyoideum’un ve bu kemiğe bağlı olan larynx ve trachea’nın yutkunma, konuşma ve solunum esnasında durumunu ayarlamaktır.
M.Digastricus: İki karınlı olması nedeni ile m. digastricus adı verilmiştir. Venter anterior; daha küçük olan ön karın çene ucunun iç yüzündeki fossa digastrica’dan başlar. Venter posterior; daha büyük olan arka karın inc. mastoidea’dan başlar. Her iki bölüm os hyoideum’a doğru uzanarak müşterek bir kirişte sonlanırlar. Aponeurosis suprahyoidei denilen aponeurotik bir halka içinden geçerek os hyoideum’un cornu majus ve corpus’una hareket edebilecek bir şekilde bağlanmıştır. Kasın müşterek kirişi, arka karnın ön tarafında bulunan m. stylohyoideus’un kirişini delerek geçer. Fonksiyonu: diğer kaslar tarafından çene tespit edilmiş ise, ön karnı os hyoideum’u öne ve yukarı, arka karnı arkaya ve yukarı çeker. Her iki karın birlikte çalışırsa sadece yukarıya kaldırır. Os hyoideum, larynx (gırtlak)’e bağlarla bağlı olduğu için kemiğin tüm hareketlerine uyar. Aksine os hyoideum diğer kaslarla sabitleştirilirse, bu kas çenenin açılmasına yardım eder. Siniri: Venter anterior; N. trigeminus, n. mandibularis, n. alveolaris inferior, n. mylohyoideus. Venter posterior; N. facialis.
M.Stylohyoideus: İnce silindir şeklinde bir kastır. M. digastricus’un arka karnının ön-üst tarafında bulunur. Proc. styloideus’un tabanından başlayan bu kas, os hyoideum’un gövdesinde cornu majus’a yakın olarak sonlanır. Bu kas, sonlanma yeri yakınında m. digastricus’un müşterek kirişi tarafından delinmiştir. Fonksiyonu: os hyoideum’u arkaya ve yukarı doğru çeker. Siniri: N. facialis.
M.Mylohyoideus: Ağız döşemesinin esasını oluşturan tabanı arkada tepesi önde bulunan üçgen şeklinde bir kastır.Corpus mandibulae’nın iç yüzünde çene ucundan son molar dişe kadar uzanan linea mylohyoidea’dan başlar. Arkaya ve içe doğru uzanan kasın arka bölüm lifleri os hyoideum’un gövdesinde, ön ve orta bölüm lifleri ise raphe mylohyoidea’da sonlanır. Raphe mylohyoidea, çene ucundan os hyoideum’un gövdesine kadar uzanan bir bağ dokusu yapıdır. Ancak, bazen bu yapı bulunmayabilir ve iki tarafın kas lifleri birbirleri ile doğrudan devam ederler. Fonksiyonu: kasıldığı zaman üzerinde bulunan dili yukarı kaldırarak damağa yaslar. Arka kısım lifler de os hyoideum’u yukarı kaldırır. Siniri: N. mylohyoideus.
M.Geniohyoideus: M. mylohyoideus’un üstünde bulunur. Önde kısa bir kiriş yapı ile mandibula’nın spina mentalis’inden başlar, arkada os hyoideum’un gövdesinin ön yüzünde sonlanır.
Fonksiyonu: os hyoideum ve buna bağlı olan dili, çene ucuna doğru çeker. Gerektiğinde diğer kaslarla birlikte os hyoideum’u tespit eder ve m. mylohyoideus’un dili kaldırması hareketine yardımcı olur. Siniri: N. hypoglossus aracılığı ile gelen C1 spinal sinirin ön dalı.
TUS Bilgileri 1: M. digastricus; n. trigeminus ve n. facialis tarafından uyarılan tek kastır. M. stylohyoideus; sadece n. facialis tarafından uyarılan tek hyoid kastır. M. mylohyoideus; ağız boşluğunun tabanını yapan kastır. M. geniohyoideus; ağız tabanını kısaltır.
M.Sternohyoideus: Dar, ince şerit şeklinde bir kastır. Clavicula’nın iç ucu ile manubrium sterni’nin iç yüzü ve lig. sternoclaviculare posterius’dan başlar. Yukarı ve biraz da mediale doğru uzanarak, os hyoideum’un gövdesinin alt kısmında sonlanır. Her iki tarafın kasları arasında, aşağıda geniş bir aralık bulunmasına karşılık, orta kısmında birbirlerine değecek şekilde yaklaşırlar. Fonksiyonu: yutma, konuşma ve çiğneme esnasında yukarı çekilen os hyoideum’u aşağı doğru çeker. Diğer kaslarla birlikte os hyoideum’u tespit eder. Os hyoideum tespit edildiğinde, sternum’u yukarı çekmek sureti ile inspirasyona yardım eder. Siniri: ansa cervicalis aracılığı ile ilk üç spinal sinirin ön dalları.
M.Sternothyroideus: M. sternohyoideus’un altında, ondan daha kısa ancak daha geniştir. Heriki tarafın kası başlangıç kısmında birbirine değen, yukarı uzandıkça birbirinden uzaklaşır. Bu kas manubrium sterni ile 1. kıkırdak kaburganın arka yüzünden ve bazen de 2. kıkırdak kaburgadan başlar. Yukarı ve dışa doğru uzanan kas lifleri, cartilago thyroidea’nın dış yüzündeki linea obliqua’da sonlanır. Fonksiyonu: yutma, konuşma, çiğneme esnasında yukarıya çekilen cartilago thyroidea’yı aşağı doğru çeker. Diğer kaslarla birlikte os hyoideum’u tespit eder. Tespit edildiğinde, sternum’u yukarı çekmek sureti ile inspirasyona yardım eder. Siniri: ansa cervicalis aracılığı ile ilk üç spinal sinirin ön dalları.
M.Thyrohyoideus: M. sternothyroideus’un yukarı doğru bir devamı şeklinde ince, küçük, dörtgen şeklinde bir kastır. İki kasa birlikte m. sternothyrohyoideus’ta denilmektedir. Linea obliqua’dan başlar ve os hyoideum’un cornu majus’unda sonlanır. Fonksiyonu: os hyoideum sabit ise cartilago thyroidea’yı yukarı çeker, cartilago thyroidea sabit ise os hyoideum’u aşağıya çeker. Siniri: ilk iki spinal sinirin ön dallarından innerve olur.Bu dallar n. hypoglossus’un r. descendens dalına katılarak gelir.
M.Omohyoideus: Ortada yassı bir kirişle birbirine bağlanmış 2 karından oluşur. Venter inferior: inc. scapulae ve lig. transversum scapulae superius’tan başlar. Skalen kasları alt bölümlerinden ve yüzeyelinden çaprazlayarak öne, içe ve yukarıya doğru uzanır. M. SCM’nin derininde ve karotis kılıfı üzerinde orta kirişte sonlanır. Venter superior: bu orta kirişten başlayan kas yön değiştirerek hemen hemen vertikal yönde yukarıya doğru uzanır ve hyoid kemiğin korpusunda sonlanır. Venter superior, boyunda m. sternohyoideus’un lateralinde uzanır.—Venter inferior ve ara kiriş, fascia cervicalis’in bir uzantısı ile clavicula ve 1. kaburgaya bağlanmıştır. Bu nedenle m. omohyoideus kontraksiyon yaptığı zaman bile iki karnı arasındaki açı korunmuş olur. Ara kirişi saran fasia, aynı zamanda karotis kılıfına da yapışıktır. Fonksiyonu: os hyoideum’u aşağıya çeker. Boyun fasiasını gerer ve m. SCM’un kontraksiyonu esnasında boynun damar-sinir paketine yapacağı basıncı önler. Siniri: ansa cervicalis aracılığı ile ilk üç spinal sinirin ön dalları.
TUS Bilgileri 2: M. omohyoideus; scapula’ya tutunması olan tek hyoid kastır. M. thyrohyoideus hariç tüm hyoid altı kasların siniri ansa cervicalis’tir. M. sternothyroideus; hyoid kemiğe tutunmayan tek hyoid kastır. M. sternothyroideus; troid bezi loblarını örten hyoid kastır.
———————————
Boyun Omurlarının Ön Tarafındaki Kaslar: M. longus colli, M. longus capitis, M. rectus capitis anterior, M. rectus capitis lateralis.
M.Longus Colli: Th3’den atlas’a kadar uzanan ve omur gövdelerinin ön-yan taraflarında bulunan ortası kalın uçları sivri bir kastır. Üst ve alt bölümü oblik, orta bölümü vertikal seyreder. Alt oblik bölümü; ilk 3 göğüs omuru gövdesinden başlar, yukarı ve dışa doğru seyrederek 5-6. boyun omurlarının transvers çıkıntılarındaki tuberculum anterius’larda sonlanır. Orta bölüm, ilk üç göğüs ve son üç boyun omuru gövdesinin ön yüzünden başlar 2-4. boyun omuru gövdelerinin ön yüzünde sonlanır. Üst oblik bölüm ise, 3-5. boyun omurlarının transvers çıkıntılarının ön tüberküllerinden, atlas’ın tuberculum anterius’una uzanır. Fonksiyonu: omur gövdelerinin önünde bulunması nedeni ile çift taraflı kasıldığında boynu biraz öne eğer, tek taraflı kasıldığında üst oblik bölümü boynu aynı tarafa eğer, alt oblik bölümü ise karşı tarafa rotasyon yaptırır. Siniri: 2-7. servikal spinal sinirlerin ön dalları.
M.Longus Capitis: Vagina carotica’nın hemen arkasında bulunan bu kasın üst kısmı geniş, alt kısmı ise dardır. 2-5. boyun omurlarının transvers çıkıntılarının ön tüberküllerinden başlar, os occipitale’deki tuberculum pharyngeum’un heriki yanında sonlanır. Fonksiyonu: başı öne eğer. Siniri: 1-3. servikal spinal sinirlerin ön dalları.
M.Rectus Capitis Anterior: M. longus capitis’in derininde bulunan kısa ve yassı bir kastır. Atlas’ın massa lateralis’inin ön yüzünden başlar, condylus occipitalis’in ön kısmında pars basilaris’de sonlanır. Fonksiyonu: başı öne eğer. Siniri: 1 ve 2. servikal spinal sinirlerin ön dalları arasında oluşan sinir halkasından gelen lifler tarafından.
M.Rectus Capitis Lateralis: Atlas’ın proc. transversus’undan başlar, oksipital kemiğin proc. jugularis’inde sonlanır. Bu kasla, m. rectus capitis anterior arasında birinci spinal sinirin ön dalı bulunur. Fonksiyonu: başı yan tarafa doğru eğer. Siniri: 1 ve 2. servikal spinal sinirlerin ön dalları arasında oluşan sinir halkasından gelen lifler tarafından.
Boyun Omurlarının Dış Tarafındaki Kaslar: M. scalenus anterior, M. scalenus medius, M. scalenus posterior.
M.Scalenus Anterior: Boynun yan tarafında ve m. SCM’un derininde bulunan koni şeklinde bir kastır. Yukarıda 3-6. boyun omurlarının transvers çıkıntılarının ön tüberküllerinden başlar. Hemen hemen vertikal olarak uzanan lifleri, 1. kaburganın üst yüzünün iç kenarındaki tuberculum musculi scaleni anterioris ve buradan dışa doğru uzanan sulcus arteria subclavia’nın önündeki kenarda sonlanır. TUS: bu kasın önünde v. subclavia ile n. phrenicus, arkasında ise a. subclavia ile plexus brachialis bulunur. M. longus colli ile aralarında a. vertebralis uzanır. Fonksiyonu: üst ucu sabit iken tutunduğu kaburgayı yukarı kaldırarak inspirasyona yardım eder. Alt ucu sabit iken, çift taraflı kasıldığında boynu biraz öne eğer. Tek taraflı kasıldığında boynu öne ve yana eğer, aynı zamanda biraz karşı tarafa rotasyon yaptırır. Siniri: 4-6. servikal spinal sinirlerin ön dalları.
M.Scalenus Medius: Üç skalen kasın en uzun ve en kalın olanıdır. Birinci hariç, diğer boyun omurlarının (bazen tümünün) transvers çıkıntılarının arka tüberküllerinden başlar. 1. kaburganın üst yüzünde sulcus a. subclavia’nın arka sınırından tuberculum costae’ye kadar olan sahada sonlanır. TUS: N. thoracicus longus ve n. dorsalis scapulae bu kası delerek çıkar. Fonksiyonu: zorlu solunumda 1. kaburgayı kaldırarak inspirasyona yardım eder. Normal solunumda bile aktiftir. Alt ucu sabit ise tek taraflı çalıştığında boynu aynı tarafa eğer. Çift taraflı çalıştığında başı tespit eder. Siniri: 3-8. servikal spinal sinirlerin ön dalları.
M.Scalenus Posterior: Skalen kasların en küçüğü ve en derinde olanıdır. Son iki veya üç boyun omurunun transvers çıkıntılarının arka tüberküllerinden başlar, 2. kaburganın üst yüzünde tuberositas musculi serrati anterioris’in arkasında sonlanır. Bazen m. scalenus medius ile kaynaşmış olabilir. Fonksiyonu: tutunduğu kaburga sabit ise boynun alt bölümünü aynı tarafa eğer. Üst ucu sabit ise, zorlu solunumda 2. kaburgayı yukarı çekerek inspirasyona yardım eder. Siniri: 6-8. servikal spinal sinirlerin ön dalları.
Plexus brachialis + a.subclavia; m.scalenus anterior ve m.scalenus medius arasındadır.
Skalen Kasların Klinik Anatomisi: A.subclavia veya plexus brachialis’in bulunduğu üçgende sıkışmasına bağlı olarak Torakal Çıkış Obstrüksiyonu Sendromu (Omuz kavşağı nöromüsküler bası sendromu, scalenus anticus sendromu) denilen klinik tablo ortaya çıkar. A.subclavia’nın sıkışmasına bağlı olarak üst extremite’nin beslenmesinin azalması sonucu özellikle egzersiz sırasında kolda ağrılar görülür.
Özellikle 1. torakal spinal sinirin sıkışmasına bağlı ön kol ve elde ağrı ve elin küçük kaslarında atrofiler görülür. Omuz ve boyunda ağrı ve sıklıkla üst extremitenin medialinde duyu azalması görülür.
Trigonum Cervicale Posterius (Laterale): Önden: m. sternocleidomastoideus’un arka kenarı. Arkadan: m.trapezius’un ön kenarı. Aşağıdan: claviculanın 1/3 mediali’nin üst kenarı ile sınırlanır. Döşemesi: m.semispinalis capitis, m.splenius capitis, m.levator scapulae, m.scalenus anterior, m.scalenus medius, m.scalenus posterior.
Trigonum Supraclaviculare Major (Omoclaviculare): Önden: m.sternocleidomastoideus’un arka kenarı. Üstten: m.omohyoideus’un venter inferior’u. Aşağıdan: clavicula’nın üst kenarı ile sınırlanır.
Trigonum Occipitale: Önden: m. sternocleidomastoideus’un arka kenarı. Arkadan: m. trapezius’un ön kenarı. Aşağıdan: m. omohyoideus’un venter inferior’u ile sınırlanır.
Trigonum Cervicale Posteriusta Bulunan Yapılar: A. subclavia’nın 3. bölümü, A. suprascapularis, A. V. transversa colli, A. occipitalis, V. jugularis externa ve dalları, V. subclavia, plexus cervicalis’in somatomotor ve deri dalları, plexus brachialis’in trunkusları, N. accessorius’un spinal parçası, N. phrenicus, N. supraclavicularis, nodi lymphatici cervicales, nodi lymphatici supraclavicularis.
Trigonum Cervicale Anterius: Önde: boynun orta hattı, Arkada: m.sternocleidomastoideus’un ön kenarı. Üstte: basis mandibulae.
Trigonum Caroticum: Üstte: m. digastricus’un venter posterior’u ve m. stylohyoideus. Aşağıda: m. omohyoideus’un venter superior’u. Arkada: m. sternocleidomastoideus’un ön kenarı. Döşemesi: m.thyrohyoideus, m.hyoglossus, m. constrictor pharyngis medius, m. constrictor pharyngis inferior. İçinde bulunan oluşumlar: A. carotis communis, A. carotis externa ve dalları, A. carotis interna, V. jugularis interna, N. laryngeus externus ve internus, N. vagus, nodi lymphatici cervicales profundi, larynx, pharynx, ganglion cervicale superior, glomus caroticum, sinus caroticus.
Trigonum Musculare: Önde: boyun orta hattı. Üstte: m. omohyoideus’un venter superior’u. Aşağıda: m. sternocleidomastoideus’un ön kenarı. Döşemesi: m. sternohyoideus, m. sternothyroideus. İçinde bulunan oluşumlar: glandula thyroidea, larynx, trachea, oesophagus.
Trigonum Submandibulare: Önde: m. digastricus’un venter anterior’u. Arkada: m. digastricus’un venter posterior’u, m. stylohyoideus. Yukarıda: basis mandibulae. Döşemesi: m. mylohyoideus, m. hyoglossus. İçinde bulunan oluşumlar: A. facialis, V. facialis, N. hypoglossus, N. glosspharyngeus, N. mylohyoideus, Gl. parotidea’nın alt parçası, Gl. submandibulare, nodi lymphatici submandibulare.
Trigonum Submentale: Önde: boyun orta hattı Dışta: m. digastricus’un venter anterior’u. Altta: hyoid kemiğin korpusu. Döşemesi: m. mylohyoideus. İçinde bulunan oluşumlar: Nodi lymphatici submentale, V. jugularis anterior’u oluşturan küçük venler.
———————————————————————————————————–
Çiğneme Kasları
Mm. Masticatorii olarak adlandırılırlar. Bu grupta dört adet kas bulunur; m.temporalis, m.masseter, m.pterygoideus medialis, m.pterygoideus lateralis.
M.temporalis: Fossa temporalisi doldurur. Fossa temporalisin tabanı, fascia temporalisin lamina profundası, arcus zygomaticusun medialinden geçer. Proc. coronoideus’un tepesi, iç yüzü, ön kenarı, ramus mandibula’nın ön kenarı sınırlar. Kasın üstünde seyreden yapılar; N. auriculotemporalis, A.V. temporalis superficialis. Kasın altında bulunan yapılar; A.maxillaris. Çeneyi kapatır. Arka lifleri çeneyi arkaya çeker. N.mandibularis ve N.temporales profundi innerve eder.
M.masseter: 1-Pars superficialis; maxilla proc. zygomaticusu, arcus zygomaticus alt kenarı, tuberositas masseterica sınırlar. 2-Pars profunda; arcus zygomaticus alt kenarının 1/3 arka ve iç kenarında bulunur. Ramus mandibula; dış yüz üst yarısı ve proc. coronoideus dış yüzü. Çeneyi kapatır (elevasyon) ve öne çeker (protraksiyon). N.mandibularis ve N.masseterica tarafından innerve edilir. Kasın üstünden geçen yapılar; ductus parotideus, N.facialis’in dalları, A.V.transversa faciei.
M.pterygoideus Medialis: Lamina lateralis; proc. pterygoideus iç yüzü, fossa pterygoidea alt yarısı, os palatinum proc. pyramidalis iç yüzü, ramus mandibula iç tarafında bulunur. Çeneyi kapatır (elevasyon). N.mandibularis ve N.pterygoideus medialis tarafından innerve edilir. Kasın üstünde bulunan yapılar; A.maxillaris, N.lingualis, A.V.N. alveolaris inferior.
M.pterygoideus Lateralis: 1-Pars superior; crista infratemporalis, discus articularis. 2-Pars inferior; lamina lateralis dış yüzü, proc. condylaris. N.mandibularis ve N.pterygoideus lateralis tarafından innerve edilir. Kasın iki başı arasından geçen oluşumlar; N.buccalis, A.maxillaris. M.pterygoideus lateralis çift taraflı kasıldığında caput mandibulae ön taraftaki tuberculum articulare üzerine gelir, çene ön tarafa gelir ve çene açılır (depresyon). Çeneyi açan tek kastır. Tek taraflı kasıldığında çene ucunu ters tarafa iter.
Ağzın Açılmasına Yardımcı Olan Kaslar: M. digastricus venter anterior, M. geniohyoideus, M. mylohyoideus, platysma.
Klinik Anatomi: Çiğneme kasları N.trigeminus’un n.mandibularis dalı tarafından innerve edilir. N.trigeminus tutulumunda; hasta ağzını açtığında çene hasta tarafa doğru kayar, M.temporalis ve M. masseter kaslarında atrofi görülür.
———————————————————————————————————–
El Kasları
El Fasyaları: A) Fascia superficialis. B) Fascia profunda; fascia thenaris, fascia hypothenaris, aponeurosis palmaris [m. palmaris longus tendonu (yüzeyel), lig. carpi palmare’nin devamı].
El kasları 3 grupta incelenir; thenar kaslar, hypothenar kaslar, intermediat kaslar.
Thenar Kaslar
M.Abductor Pollicis Brevis: Origo: retinaculum flexorum, os scaphoideum, os trapezium. Insertio: baş parmağın 1. Falanksı. Fonksiyon: baş parmağa abduksiyon. İnnervasyon: N . medianus.
M.Opponens Pollicis: Origo: retinaculum flexorum, os trapezium. Insertio: 1. metakarpal kemik. Fonksiyon: baş parmağı öne-içe çeker, iç rotasyon ve fleksion yaptırır. İnnervasyon: N. medianus.
M.Flexor Pollicis Brevis: Caput superficiale: Origo; retinaculum flexorum, os trapezium. Insertio, baş parmağın 1. Falanksı. İnnervasyon; N. medianus. Caput profundus: Origo; os trapezium, os capitatum. Insertio: baş parmağın 1. Falanksı. İnnervasyon; N. ulnaris. Fonksiyon: 1. falanksa fleksiyon, 1. metakarpal kemiğe fleksiyon ve iç rotasyon.
M.Adductor Pollicis: Caput obliquum: Origo; os capitatum, 2. ve 3. metakarpal basis. Insertio; baş parmak 1. falanks ulnar yüzü. Caput transversum: Origo; 3. metakarpal distali. Insertio; baş parmak 1. falanks ulnar yüzü. Fonksiyon: baş parmağa addüksiyon, oppozisyon yaptırır. İnnervasyon: N. ulnaris.
Hypothenar Kaslar
M.Palmaris Brevis: Origo: retinaculum flexorum, aponeurosis palmaris. Insertio: elin ulnar yüzünde deride. Fonksiyon: hypothenar kabartıyı oluşturmak. İnnervasyon: N. ulnaris’in r. superficialis’i tarafından innerve edilen tek kas.
M.Abductor Digiti Minimi: Origo: os pisiforme, m. flexor carpi ulnaris’in kirişi. Insertio: 5. parmağın 1. Falanksında. Fonksiyonu: 5. parmağa abdüksiyon, 1. falanksa fleksiyon. İnnervasyon: N. ulnaris.
M.Flexor Digiti Minimi Brevis: Origo: os hamatum retinaculum flexorum. Insertio: 5. parmağın 1. falanksı. Fonksiyonu: 5. parmağa fleksiyon. İnnervasyon: N. ulnaris.
M.Opponens Digiti Minimi: Origo: os hamatum, retinaculum flexorum. Insertio: 5. metacarpal kemiğin ulnar kenarı. Fonksiyon: 5. parmağa oppozisyon. İnnervasyon: N. ulnaris.
İntermediat Kaslar
Mm. Lumbricales: Origo: M. flexor digitorum profundus’un kirişlerinden başlar. Insertio: 2.,3.,4. ve 5. parmağın radial tarafındaki dorsal aponeurozda sonlanır. Fonksiyonu: parmakların 1. falanksına flexion 2. ve 3. falankslara extansiyon. Yazı yazarken fonksiyon yaparlar. İnnervasyon: 1-2; N. medianus. 3-4; N. ulnaris.
Mm. İnterossei: Palmar tarafta 3 adettir. Orta parmağa ait palmar kas yoktur. Dorsal tarafta 4 adettir. İkinci ve üçüncü kas orta parmağa tutunarak bu parmağı sabitler. M. interosseus dorsalis I arasından a. radialis geçer. Interosseus kasların hepsini n. ulnaris uyarır. N. ulnaris felcinde hastalar parmakları arasında herhangi bir cismi tutmada zorlanırlar.
Mm. İnterossei Dorsales: Origo: metakarpal kemiklerin biribirine bakan yüzünden. Insertio: parmakların dorsal yüzünde aponeurozda sonlanır. Fonksiyon: parmaklara abduksiyon. İnnervasyon: N. ulnaris.
Mm. İnterossei Palmares: Origo: metakarpal kemiklerin birbirine bakan yüzünden başlar. Insertio: parmakların 1. falanksın yan tarafında dorsal aponeurozda sonlanır. Orta parmağa ait Mm. interossei palmares yoktur. Fonksiyon: 2. 4. ve 5. parmaklara adduksiyon yaptırır. İnnervasyon: N. ulnaris.
N.Medianus: M. abductor pollicis brevis, M. opponens pollicis, M. flexor pollicis brevis,caput superficialis, Mm. lumbricales 1-2.
N. Ulnaris: M palmaris brevis, M abductor digiti minimi, M flexor digiti minimi brevis, M opponens digiti minimi, M. flexor pollicis brevis, caput profundus, M. adductor pollicis, Mm. lumbricales 3-4, Mm. interossei.
———————————————————————————————————–
Göğüs Kasları
Musculi Thoracis olarak adlandırılırlar.
Göğüs Fasciaları: 1-Fascia superficialis; lamina superficialis, lamina profundus. 2-Fascia profunda (fascia pectoralis); fascia axillaris, fascia clavipectoralis.
Göğüs Kasları: M. pectoralis major, M. pectoralis minor, M. subclavius, M. serratus anterior, diaphragma, Mm. intercostales (Mm. intercostales externi, Mm. intercostales interni, Mm. intercostales intimi, Mm. subcostales, Mm. levatores costarum, M. transversus thoracis).
M.Pectoralis Major: Origo: claviculanın medial yarımı, sternum, 1-6. kıkırdak costalar, karın kasları aponeurosisi. İnsertio: humerusun crista tuberculi majorisi. İnnervasyon: N.pectoralis lateralis, N.pectoralis medialis. Fonksiyon: kola adduksiyon, iç rotasyon, fleksiyon. Klinik anatomisi: solunum sıkıntısı çeken hasta, zorlu inspirasyonda rahatlamak için kollarını öne doğru uzatıp bir yere dayadığında, m.pectoralis major inspirasyona yardım eder. M. pectoralis’in yırtılması; güreş, gülle atma, disk atma, cirit, halter gibi. spor yapanlarda, ağır yük taşıma işlerinde çalışanlarda m.pectoralis insersiyo yerine yakın bölgeden yırtılabilir.
M.Pectoralis Minor: Origo: 3-5. costaların dış yüzleri. İnsertio: scapulanun processus coracoideusu. İnnervasyon: N. pectoralis medialis. Fonksiyon: omuzu aşağı ve öne çeker. Omuz sabit olunca inspirasyona yardım eder.
M.Subclavius: Origo: 1.costa kemik kıkırdak sınırı. İnsertio: claviculanın altı ve dış ucu. Fonksiyon: claviculayı dolayısıyla omuzu içe ve aşağı doğru çeker. Sinir: plexus brachialis. Klinik anatomisi: nefes alırken clavicula ile 1. costa arası daralır. Aralarından geçen; a. axillaris, v. subclavia, plexus brachialis, nodi lymphatici axillaris sıkışabilir. M. subclavius ikisi arasında yastık görevi yaparak oluşumları ezilmekten korur. Plexus brachialis ve a. subclavia’nın sıkışması sonucunda torakal çıkış obstrüksiyonu sendromu görülür.
M.Serratus Anterior: Origo: 1-8 kaburgaların dış yüzü ve aralarındaki fascia. İnsertio: scapula margo medialis, angulus superior, angulus inferior. Fonksiyonu: scapulayı gövdeye tespit eder. Scapulanın hareketlerine yardım eder. Öne doğru yumruk atmada kolun önde horizontale kadar kaldırılmasına yardım eder (boksör kası). Zorlu inspirasyona yardım eder. Klinik anatomisi: N.thoracicus longus (Bell siniri) zedelenmesi; ağırlık kaldırılması gibi güç isteyen omuz hareketleri, boksörlerin karşı tarafa şiddetli yumruk atmaları, sırt üstü stilde yüzen yüzücülerin kolları dışa doğru rotasyon ve öne yukarıya doğru kaldırmalarında zorluk çıkarır, bu hareketler bozulur.
Diaphragma: Kubbe şeklinde orta kısmı tendinöz, perifer kısmı ise muskuler yapıdadır. Göğüs boşluğunu alttan kapatır ve bu boşluğu karın boşluğundan ayırır Diaphragma primer solunum kasıdır solunumun %75’i bu kas tarafından gerçekleştirilir. Üç bölümden oluşur: 1-Pars sternalis; sternum proc. xiphoideus arka yüzünden başlar, centrum tendineum’da sonlanır. 2-Pars costalis; son altı kostanın kıkırdak kısmının iç yüzünden başlar, centrum tendineum’da sonlanır. 3-Pars lumbalis; crus sinistrum, crus dextrum ve lig.arcuatumlar’dan başlar. Crus dextrum; ilk 3 lumbal vertabranın corpusu ile discus intervertebralislerden başlar, centrum tendineum’da sonlanır. Crus sinistrum; iİlk 2 lumbal vertebra ile discus intervertebralislerden başlar. Her iki tarafın crus mediale’leri aortun ön yüzünü çevreleyen lig. arcuatum medianum’un yapısına katılır. Hiatus aorticus: sağ ve sol crus medialisler hizasında T12 vertebra hizasında oluşur. İçinden geçen oluşumlar; aort, ductus thoracicus, v. azygos. Hiatus oesophagus: T10 vertabra hizasında crus dextrumdan ayrılan liflerin meydana getirdikleri açıklıktır. İçinden geçen oluşumlar; oesophagus, sağ ve sol n.vagus, a.v. gastrica sinistra’nın özofagial dalları, lenf damarları. Diaphragma foramen v.cava: T8-9 vertabralar hizasında centrum tendineum’lar arasında bulunur. İçinden geçen oluşumlar; v.cava inferior, sağ n. phrenicus. Diaphragmada bulunan diğer delikler: N.sphlanicus major ve minor, crus’lar arasından geçer. Truncus symphaticus, lig. arcuatum medialenin arka tarafından geçer. A.V. epigastrica superior’lar pars sternalis ile pars costalis arasından geçer. Sol n. pherenicus sol kubbeyi delerek peritonun sol tarafından duyu alır. 7-12. intercostal aralıklarda bulunan intercostal damar ve sinirler diaphragma’nın pars costalisini oluşturan kas liflerinin arasından karın ön duvarına geçerler. İnnervasyon: n.phrenicus. Fonksiyon: en önemli inspirasyon kasıdır. Kasıldığında centrum tendineum aşağıya doğru çekilir ve toraksın vertikal çapı artar. Miksiyon, defakasyon ve doğum esnasında karın kasları ile birlikte kasılarak karın içi basıncı arttırır. Ağır yük kaldırılırken derin nefes alınır ve diaphragma kasılır. Artan karın içi basınç columna vertebralis’in fleksiyonu’na engel olur. Toraks içi basıncı azaltır, abdominal basıncı arttırır. Bu sırada oluşan basınç farklılığı sebebi ile v.cavae inferior ve ductus thoracicus içindeki sıvılar da toraksa gelir. Klinik anatomisi: konjenital diaphragma hernileri, edinsel diaphragma hernileri.
Mm. intercostales: İnspirasyon; Mm. intercostales externi, Mm. levatores costarum. Ekspirasyon; Mm. intercostales interni, Mm. intercostales intimi, Mm. subcostales, M. transversus thoracis.
İntercostal Fascialar: Fascia intercostalis externa; yukarıda scalen kasların fasciaları ile, aşağıda karın kasları fasciaları ile devam eder. Fascia endothoracica; göğüs kafesinin iç yüzünü ve diaphragmanın üst yüzünü örter.
Mm. intercostales Externi: Tuberculum costa’dan önde kemik kıkırdak sınırına kadar olan intercostal aralıktan başlar. Art.costochondralis’e kadar kadar uzanır. Kasın lifleri iki costa arasında yukarıdan aşağıya ve arkadan öne doğru seyreder. İnnervasyon: N.intercostalis tarafından innerve edilir. Fonksiyon: costaları yukarı kaldırarak inspirasyon yaptırır.
Mm. levatores Costarum: Üçgen şeklinde olan kaslar 12 adettir. Torakal vertabraların proc. transversus larından başlayıp costaların üst kısımlarına tutunurlar ve tuberculum costae’ya tutunurlar.
Mm. intercostales İnterni: Orta tabakada yer alan kasların lifleri costaların üst kenarından bir üstteki costaların alt kenarına uzanır. Lifleri aşağıdan yukarıya ve önden arkaya doğru uzanır.
Mm. intercostales İntimi: M. intercostalis internus liflerinin bir kısmı sulcus costae’nin iç kenarına tutunan lifleri m.intercostalis intimi olarak isimlendirilir. İkisinin arasından intercostal damar ve sinirler geçer.
Transvesus Thoracis: Göğüs ön duvarının iç yüzünde musculo-aponeurotik kaslardır Sternumun alt kısmından başlar. Aşağıdan yukarı, içten dışarı uzanarak 2-6. costaların kıkırdaklarında sonlanır.
İnspirasyon Yaptıran Kaslar: 1-Mm. colli (boyun kasları): MSCM, M. sternohyoideus, M. sternothyroideus, M. scalenus anterior, M. scalenus medius, M. scalenus posterior. 2-Mm. dorsi (sırt kasları): M. trapezius, M.latissimus dorsi, M.serratus posterior superior. 3-Mm. thoracis (göğüs kasları): M. pectoralis major, M. pectoralis minor, M. serratus anterior, Mm. intercostales (Mm. intercostales eksterni, Mm. levatores costarum), diaphragma.
Ekspirasyon Yaptıran Kaslar: 1-Mm. dorsi (sırt kasları): M. serratus posterior inferior, Mm. iliocostalis, Mm. longissimus, Mm. spinalis. 2-Mm. thoracis (göğüs kasları): Mm. intercostales (Mm. intercostales interni, Mm. intercostales intimi, Mm. subcostales, Mm. transversus thoracis). 3-Mm. abdominis (karın kasları): M. obliquus eksternus abdominis, M. obliquus internus abdominis, M. transversus abdominis, M. rectus abdominis, M. quadratus lumborum.
Fossa Axillaris: Piramit şeklinde bir yapıdır. Ön duvar; M.pectoralis minor ve fascia clavipectoralis bulunur, A.thoracica lateralis yaslanır. Arka duvar; M.subscapularis ve M.latissimus dorsi bulunur, N.subscapularis uzanır. Medial duvar ilk dört costa, intercostal kaslar ve M.serratus anterior üst bölümü tarafından yapılır. Dış duvar humerus ve M.coracobrachialis tarafından yapılır. Cerrahi müdahale medial duvardan yapılır.
———————————————————————————————————–
Karın Kasları
Karın (Abdomen): Yukarıda; diaphragma. Aşağıda; apertura pelvis superior. Önde; deri, fascia superficialis, fascia profunda, karın kasları. Arkada; lumbal omurlar, pelvis üst bölümü, karın arka duvarını kapatan kaslar. İçte; fasyalar, peritoneum parietale bulunur.
Karın Ön Duvarı Dıştan İçe Doğru: 1-Deri. 2-Fascia superficialis; lamina superficialis (arada, yüzeyel damar ve sinirler, lenfatik damarlar), lamina profunda. 3-Fascia profunda. Karın ön-yan duvar kasları: M. obliquus externus abdominis, M. obliquus internus abdominis, M. transversus abdominis, M. rectus abdominis ve m. pyramidalis. Bunların devamında sırayla; fascia transversalis, peritoneum parietale, organlar ve diğer oluşumlar yer alır.
Fascia Superficialis (Fascia Subcutanea): Yumuşak, yağlı ve gevşek bağ dokusundan oluşmuştur. Deri altında kolayca hareket ettirilebilir. Göbeğin altında 2 tabakaya ayrılır; lamina superficialis (camper fasyası), lamina profunda (scarpa fasyası).
Lamina Superficialis (Camper Fasyası, Panniculus Adiposus): Bireysel farklılıklar gösteren yağ dokusu içerir. Erkeklerde; scrotum’da düz kas liflerinden oluşan tunica dartos’u şekillendirir. Kadınlarda; labium majus pudendi’nin üzerini örter.
Lamina Profunda (Scarpa Fasyası): Lamina superficialis’ten daha incedir. Yağ dokusu çok az veya yoktur. Altında bulunan fascia profunda’ya gevşek olarak tutunur. Ancak, linea alba ve symphysis pubica’ya sıkıca tutunur. Symphysis pubica’nın aşağısında ilave lifler ile kalınlaşarak penis’in sırt ve yan taraflarında lig. fundiforme penis’i oluşturur. Colles fasyası; scarpa fasyası’nın perine bölgesindeki devamıdır. Tunica dartos; lamina superficialis ve lamina profunda’nın birleşerek tek tabaka şeklinde scrotum ve penis üzerindeki devamıdır. Uylukta hiatus saphenus’u örten kısmına fascia cribrosa adı verilir.
Fascia Profunda (Gallaudet Fasyası): Fascia profunda karnın lateral yarısında, m. obliquus externus abdominis’in muskuler bölümünde belirgindir. Aponeurotik bölümde ise sıkıca yapışıktır. Uylukta fascia lata olarak devam eder. Funiculus spermaticus üzerinde fascia spermatica externa olarak uzanır. Bu kılıf testisi de sarar. Linea alba’nın alt ucunda kalınlaşarak lig. suspensorium penis (clitoridis) adı verilen üçgen bir bant oluşturur. Bu bağ dorsum penis, symhysis pubica ve lig. arcuatum pubis’e tutunur.
Karın Ön-Yan Duvarında Bulunan Kaslar: M. obliquus externus abdominis, M. obliquus internus abdominis, M. transversus abdominis, M. rectus abdominis, M. pyramidalis.
M.Obliquus Externus Abdominis: Karnın ön-yan tarafını kapatan en yüzeyel ve geniş karın kasıdır. Dörtgen şeklinde olup, musküler bölümü lateralde, aponörotik bölümü medialdedir. Arkadan öne, yukarıdan aşağıya uzanır. Origo: 5-12. (alt 8 kaburga) kaburganın dış yüzünden kas dişleri şeklinde başlar. İlk 5’i m. serratus anterior’un, son 3’ü m. latissimus dorsi’nin dişleri ile kenetlenmiştir. Insertio: son iki kaburgadan başlayan lifler, dikey bir şekilde crista iliaca’nın labium externum’unda sonlanır. M. rectus abdominis’in dış kenarında aponörozlaşır. Aponeurotik bölüm linea alba’da sonlanır. Fonksiyonu: karın organlarına basınç yaparak miksiyon, defekasyon, kusma doğum, zorlu ekspirasyona yardım eder. İki tarafın kası gövdeyi öne eğer. Tek taraflı yana eğer ve aynı taraftaki omzu öne getirecek şekilde rotasyon yaptırır. İnnervasyon: Nn. intercostalis (8-12), N. iliohypogastricus, N. ilioinguinalis.
M.Obliquus Externus Abdominis Aponeurozu: Kas liflerinin yönünde orta hatta sonlanır. Aşağı medial’de tuberculum pubicum ve crista pubica’ya, lateral’de SIAS’a tutunur. M. obliquus externus abdominis’in aponörozu tarafından oluşturulan yapılar; lig. inguinale (poupart bağı), lig lacunare (gimbernat bağı), lig. pectineum (cooper bağı), lig. reflexum (colles bağı), anulus inguinalis superficialis. Lig. inguinale (Poupart bağı): M. obliquus externus abdominis’in aponörozunun SIAS ile tuberculum pubicum arasında kalınlaşması ve kendi üzerine katlanması ile oluşan aşağıya doğru konveks yapı. Bu bağın dış yarısı oblik, iç yarısı yatay seyirlidir. Lig. lacunare (Gimbernat bağı): Lig. inguinale’nin iç ucundan arkaya ve dışa doğru ayrılan liflerin pecten ossis pubis’e tutunmasıyla oluşan üçgen şeklinde bir bağdır. Funiculus spermaticus’un altında bulunur. Anulus femoralis’in iç sınırını oluşturur. Lig. inguinale’nin iç ucundan arkaya ve dışa doğru ayrılan liflerin pecten ossis pubis’e tutunmasıyla oluşan üçgen şeklinde bir bağdır. Lig. pectineum (Cooper bağı): Lig. lacunare’nin arka liflerinin pecten ossis pubis ile eminentia iliopubica arasında uzanması ile oluşan bağdır. Lig. pectineum, fascia transversalis’e kaynaşmış durumdadır. Lig. reflexum (Colles bağı): Lig. inguinale’nin tuberculum pubicum’a tutunan bir kısım liflerinin yukarı ve içe doğru uzanması ile oluşan 2-3 cm genişliğindeki lifler. Anulus inguinalis superficialis: Crista pubica’nın üst ve dış tarafındaki üçgen biçiminde, aponöroz üzerinde bulunan geçittir. Yarık şeklindeki açıklığın dış tarafındaki liflere crus laterale, iç tarafındaki liflere crus mediale denir. İki crus arasındaki geçitin tepe kısmı, fibrae intercrurales denilen lifler ile kapatılır. Erkeklerde daha geniş, kadınlarda dardır. Erkeklerde; funiculus spermaticusu geçer. Kadınlarda; lig. teres uteri geçer. Her iki cinste; n. genitofemoralis’in r. genitalis’i ve n. ilioinguinalis geçer. Bu açıklığın çevresinde çizgi şeklinde lifler vardır. Crus laterale; dış taraftaki daha kuvvetli lifler olup lig. inguinale’nin bir bölümünü oluşturur ve tuberculum pubicum’a yapışır. Crus mediale; iç taraftaki daha ince lifler olup symphysis pubica’nın ön tarafına tutunur. Fibrae intercrurales; iki krus arasında uzanan lifler. Fascia spermatica externa; funiculus spermaticus’u saran m. obliquus externus abdominis’in aponöroz’u tarafından oluşturulan kılıf.
M.Obliquus İnternus Abdominis: Kasın lifleri; aşağıdan yukarıya, arkadan öne uzanır. Origo: arkada fascia thoracolumbalis, altta crista iliaca ve lig. inguinale’nin dış tarafından başlar. Insertio: arkadaki lifler dik bir şekilde uzanarak 8-12. kıkırdak kaburganın alt kenarında sonlanır. Crista iliaca’dan başlayan lifler; yatay bir seyirle yelpaze gibi açılarak m. rectus abdominis’in dış-yan kenarında kirişleşirler. Lig. inguinale’den başlayan kas lifleri aşağıya uzanarak erkeklerde funiculus spermaticus, kadınlarda lig. teres uteri üzerinden geçip scrotum’a uzanırlar. Falx inguinalis (tendo conjunctivus): m. obliquus internus abdominis’e ait kirişsi yapı m. transversus abdominis’in aponörozu ile karışarak bu yapıyı oluşturur.
M.Cremaster: Funiculus spermaticus ve testis kılıflarından fascia spermatica externa’nın da içinde bulunan kas lifleridir. Köken olarak m. obliquus internus abdominis’in en alt liflerinden şekillenir. Ancak yapısı içerisinde az da olsa m. transversus abdominis’e ait lifler bulunur. Canalis inguinalis içinde toplu demet şeklinde bulunan kas lifleri, değişik yönde halkalar oluşturacak şekilde funiculus spermaticus ve testis’te uzanır. Çeşitli seviyelerden yukarıya dönerek tuberculum pubicum ve crista pubica’da sonlanır. Fonksiyon: dış ortamın sıcaklığından etkilenerek testis’in yerini değiştirebilen liflerdir.Refleks ile soğuk havalarda testis’i çekerek karın duvarına yaklaştırır, sıcak havalarda uzaklaştırır. Soğuk havalarda scrotum derisinin buruşuk bir hal almasına yardımcı olarak ısı kaybını önler. Sinir: n. genitofemoralis’in r. genitalis’i.
M.Transversus Abdominis: En derinde yerleşim gösterir. Origo; arkada fascia thoracolumbalis’ten, yukarıda son altı kıkırdak kaburganın iç yüzünden, aşağıda crista iliaca’nın labium internum’undan ve lig. inguinale’nin dış 1/3 kısmından başlar. Lig. inguinale’den başlayan lifler, aşağı ve öne doğru uzanarak falx inguinalis yapısına katılarak tuberculum pubicum ve crista pubica’ya tutunur. Falx inguinalis (Tendo conjunctivus): M. obliquus internus abdominis ve m. transversus abdominis’in aponörotik alt medial liflerinden oluşur. Bu oluşum konkavlığı aşağıya bakan bir kavis şeklindedir. Falx inguinalis; crista pubica ve pecten ossis pubis’e tutunur. Bu oluşum, funiculus spermaticus’u arkadan destekler. Falx inguinalis, kasların tutunma seviyesine göre değişkenlik gösterir. Her iki kasın aponörotik lifleri aynı seviyede sonlanırsa oluşum sağlam olur. Kasların farklı seviyelerde yapışması, falx inguinalis dolayısı ile inguinal bölgenin zayıf olmasına sebep olur. Falx inguinalis; anulus inguinalis superficialis’in iç sınırını yapar.
M.Rectus Abdominis: Orta hattın her iki yanında ince şerit biçimindeki bir çift kastır. Origo: symphysis pubica, tuberculum pubica ve crista pubica’dan başlar. Insertio: 5-7. kıkırdak kaburgalar ve proc. xiphoideus’un ön yüzünün dış kısmında sonlanır. Kas yatay olarak 3 fibröz bant ile intersectiones (inscriptio) tendinea ile bölünmüştür. Bu bölmeler; göbek seviyesinde, processus xiphoideus’un alt ucunda ve diğer ikisinin arasında bulunur.
Vagina Musculi Recti Abdominis (Rektus Kılıfı): M. rectus abdominis, her üç yassı karın kasının aponörozlarının oluşturduğu kirişsi bir kılıf ile sarılıdır. Rektus kılıfı; linea semilunaris ile linea alba arasında yer alır. Kılıfın ön yaprağı intersectiones tendinea’ya yapışık, kas kısımlarından ise ayrıdır. Kılıfın arka yaprağı intersectiones tendinea’ya yapışık değildir. Kılıf 2 yapraktan oluşur. Lamina anterior ve lamina posterior. Rektus kılıfı linea arcuata üstünde ve altında farklı yapılanma gösterir. Linea arcuata üstünde; A) Lamina anterior (2 tabaka); MOEA, MOIA ön yaprağı; B) Lamina posterior (2 tabaka ) MOIA arka yaprağı, MTA bulunur. Linea arcuata altında; tüm tabakalar (3 tabaka) önden, arkada sadece fascia transversalis bulunur. Kılıf içinde; M. rectus abdominis, M. pyramidalis, A.V. epigastrica superior ve inferior, interkostal sinirlerin dalları bulunur.
M.Pyramidalis: Üçgen biçimindedir.M. rectus abdominis’in alt ucunun ön tarafında bulunur. Origo: symphysis pubica. Insertio: göbek ile pubis ortasında linea alba. Fonksiyonu: linea alba’yı gerer. Siniri: N. subcostalis.
Linea Alba: Karın kaslarının aponörozlarının orta hatta kaynaşması ile oluşur. Processus xiphoideus ile symphysis pubica arasında uzanır. Symphysis pubica’da yüzeyel ve derin yaprağa ayrılarak üçgen biçiminde tutunur. Umbilicus (göbek);sert fibröz bir halka olup linea alba’yı deler. L3-4 arasındadır.
Linea Arcuata: Göbeğin altında rektus kılıfının arka yaprağının serbest kenarıdır. Konkavitesi aşağıya bakan bu çizginin altında sadece fascia transversalis bulunur.
Linea Semilunaris: M. rectus abdominis’in dış kenarında 3 kasın aponörozunun tek yaprak halini aldığı açıklığı orta hatta bakan yarımay şeklindeki çizgisel görünümdür. Bu çizgi rektus kılıfının ön arka yaprağının oluşma yeridir. Linea semilunaris, 10. kıkırdak kaburga ucundan tuberculum pubicum’a uzanır.
Fascia Transversalis: Peritoneum parietale’nin dışında fascia subserosa ve m. transversus abdominis’in iç yüzü arasındaki tabakadır. Tüm karın duvarını içten döşeyen geniş bir fasyadır. Aşağıda fascia iliaca ve fascia pelvica ile devam eder. Yukarıda diaphragma’nın alt yüzünü, arkada karın arka duvarını örten kasların ön yüzlerini örter. Lig. inguinale’nin ortalarında funiculus spermaticus’a uzantılar verir. Fascia spermatica interna adı verilen bu uzantılar, funiculus spermaticus ve testis’i sarar. Fossa iliaca’da fascia iliaca olarak devam edip falx inguinalis’in arka yüzüne yapışır. Femoral damarların ön tarafında femoral kılıfın ön yaprağını şekillendirir. Fascia transversalis, canalis inguinalis’in yapısı, fıtık oluşumu ve tamir mekanizmalarında önemli bir faktördür. Fascia transversalis 2 belirgin kalınlaşma gösterir; anulus inguinalis profundus’un iç sınırındaki lig. interfoveolare, tractus iliopubicus.
Lig. İnterfoveolare (Hesselbach Bağı): Fascia transversalis içinde anulus inguinalis profundus’un iç yanında bulunan bir bağdır ve açıklığın yarımay şeklindeki iç sınırını oluşturur. Lig. interfoveolare’nin üstünde karın ön duvarının iç yüzünde iki çukurluğun sınırını oluşturur (fossa inguinalis lateralis ve medialis). Anulus inguinalis profundus; fossa inguinalis lateralis’e açılır. Bu alan indirekt kasık fıtıklarının çıkış yeridir. Hesselbach üçgeni: fossa inguinalis medialis içerisinde altta lig. inguinale, içte m. rectus abdominis’in dış kenarı, dışta a.v. epigastrica inferior arasında oluşan üçgendir. Direkt kasık fıtıklarının oluştuğu zayıf bir alandır.
Tractus İliopubicus (Thomson Bağı): Anulus inguinalis profundus bölgesinde fascia transversalis ve fascia iliaca’nın birlikte oluşturdukları bir kalınlaşmadır. Bağın huzmeleri lig. inguinale’ye paralel bir gidiş gösterir. Aşağıya doğru uzanan bu bağ, femoral damarların önünde bir kavis çizdikten sonra femoral kılıf yapısına bürünür.
Anulus İnguinalis Profundus: Fascia transversalis içinde bulunan oval bir açıklıktır. Lig. inguinale’nin ortasından 1.3 cm daha yukarıda yerleşmiştir. Erkeklerde geniş, kadınlarda dardır. Sınırları; yukarıda m. transversus abdominis’in alt kenarı, içte lig. interfoveolare, aşağıda tractus iliopubicus.
Canalis İnguinalis: Lig. inguinale’nin biraz üzerinde ona paralel olarak uzanan bir kanaldır. Karın ön duvarının alt kısmında yukarıdan aşağıya, dıştan içe, arkadan öne doğru uzanan oblik bir kanaldır. Anulus inguinalis profundus (iç ağzı); fascia transversalis’tedir. Anulus inguinalis superficialis (dış ağzı); m. obliquus externus abdominis aponöroz’unda bulunur. Erkeklerde 3.5-5 cm, kadınlarda 4-6 cm uzunluğundadır. Üst duvar: m. obliquus internus abdominis ve m. transversus abdominis. Ön duvar: deri, fascia superficialis, m. obliquus externus abdominis. Ön duvarın en zayıf yeri anulus inguinalis superficialis’tir. Arka duvar: lig reflexum, falx inguinalis, fascia transversalis, fascia subserosa ve peritoneum parietale’den oluşur. Arka duvarın içte kalan 1/3’lük bölümü tendo conjunctivus tarafından güçlendirilir. Arka duvarın en zayıf yeri anulus inguinalis profundus’tur ve m. obliquus internus abdominis’in lifleri tarafından güçlendirilir. Alt duvar: lig. inguinale ve lig. lacunare. Bu kanal: Erkekte testis ve karın boşluğu arasında uzanan yapıların ve funiculus spermaticus’un geçmesine izin verir. Kadında; lig. teres uteri’nin uterus’tan labium majus pudendi’ye geçmesine izin verir. Her iki cinsiyette n. ilioinguinalis ve n. genitofemoralis’in r. genitalis’i geçer. Testislerin karın içinden scrotum’a geçişini sağlar.
Karın Fasyaları Ve Kasları Tarafından Oluşturulan Yapılar: Funiculus spermaticus testis’in göçü sırasında karın ön duvarından köken alan ve sürüklenen 3 tabaka ile sarılmıştır. 1) Fascia spermatica externa; m. obliquus externus abdominis aponöroz’undan kaynaklanır. 2) Fascia cremasterica; m. obliquus internus abdominis’ten köken alır. 3) Fascia spermatica interna; fascia transversalis’ten kaynaklanır.
Herni (Fıtık): Herni; bir organ veya oluşumun, etrafındaki kas içinde doğuştan veya sonradan olmuş zayıf bir noktadan dışarıya çıkmasıdır. Hernilerin başlıca yerleri; inguinal, femoral ve umbilikal bölgedir.
İndirek – Direk İnguinal Fıtıklar: İndirekt: pubis gövdesinin aşağısındadır. A. epigastrica inferior’un lateralindedir. Funiculus spermaticus’un tam önündedir. Herni kesesini, tüm tabakalar (FSE, FC, MC, FSI) oluşturur. Direkt: pubis gövdesinin yukarısındadır. A. epigastrica inferior’un medialindedir. Funiculus spermaticus’un ön-iç tarafındadır. Herni kesesini, fascia transversalis oluşturur.
Karın Arka Duvarı Kasları: M. psoas major, M. psoas minor, M. iliacus, M. quadratus lumborum.
M.Psoas Major: Origo: T12 ve L1-4 vertebraların gövdelerinin yan yüzleri, aralarındaki diskuslar, lumbal vertebra proc. transversusları. Insertio: femur’un trochanter minoru. İnnervasyon: plexus lumbalis’ten gelen lifler. Fonksiyon: uyluğa fleksiyon ve dış rotasyon. Uyluk sabitse çift taraflı kontraksiyonda lumbal vertebraları öne eğer, tek taraflı kontraksiyonda yan ve öne eğer.
M.Psoas Minor: Origo: Th12 ile L1-2 vertebralar, discus intervertebralis. Insertio: pecten ossis pubis, eminentia iliopubica ve fascia iliaca. İnnervasyon: L1 (N. spinalis). Fonksiyon: zayıf olarak gövdeyi öne eğer.
M.İliacus: Fossa iliaca’yı doldurur. Origo: fossa iliaca’nın proksimal 1/3’ü, crista iliaca’nın labium internum’u, lig. sacroiliacum anterius. Insertio: femur’un trochanter minor’u. İnnervasyon: N. femoralis. Fonksiyon: uyluğun en kuvvetli fleksorüdür. Uyluğa fleksiyon ve dış rotasyon yaptırır. Fizyolojik kesiti daha kalın olduğu için etkisi daha fazladır.
M.Quadratus Lumborum: Origo: crista iliaca’nın arka kısmı, lig. iliolumbale. Insertio: 12. kosta’nın medial yarısı, L1-4 vertebranın proc. transversusları. İnnervasyon: N. intercostalis (12), L3-4 spinal sinirlerin ön dalları. Fonksiyon: son kostayı aşağı çeker. Diaphragmanın periferik kısmını sabitleştirerek inspirasyona yardım eder.
———————————————————————————————————–
Kas Sistemi
Kas sistemi; Systema Musculare olarak adlandırılır. Hareket sisteminin hareket ettirici kısmı kaslardır. İskelet kasları hareket için gerekli olan gücü sağlarlar. Kaslara uyarılar, beyin veya medulla spinalisten gelir.
Sınıflandırma: 1-Çizgili kaslar: iskelet kası da denir. Damarlar ve içi boşluklu organların duvarlarında bulunur, istemli çalışırlar. Vücudumuzda en çok bulunan kas grubudur. Hareketleri sağlarlar ve MSS tarafından kontrol edilirler. Vücudun %40 kadarını oluşturur. Çok sayıda çekirdek ihtiva eden uzun liflerden oluşur. 2-Kalp kası: çizgili ancak istemsizdirler. Mikroskobik olarak çizgili kas yapısındadır. Çalışma düzeni ile düz kaslar gibidir. Kasılma uyarılarını kendi iletim sisteminden alırlar. İstem dışı çalışırlar. 3-Düz kaslar: çizgili görünümdedirler, istem dışı çalışırlar, dıştan sarkolemma adı verilen hücre zarı ile çevrili olup vücut ağırlığının %40’ını oluştururlar. İçi boş organların duvarlarında, damar duvarlarında bulunurlar. Otonom sinir sistemi innerve eder. Peristaltik hareket tarzında çalışırlar.
Kas liflerinin etrafı sarkolemma adı verilen hücre zarı ile çevrilidir. Hücre sıvısına ise sarkoplazma adı verilir. Kas dokusunun %75’ini su oluşturur. Kas kasılması için gerekli olan enerji ATP tarafından karşılanır. Kasların kasılabilme yeteneğine kontraktilite adı verilir. Kasın kontraksiyon sırasında boyunun kısalması ancak geriliminin değişmemesine izotonik kontraksiyon denir. Kas gerilimini artıracak ancak uzunluğunu kısaltmayacak olursa izometrik kontraksiyon denir. İskelet ve eklem sistemleri pasif, 600 iskelet kasından ibaret olan kas sistemi ise aktiftir. İskelet kasları, çizgili kas hücrelerinin oluşturduğu çizgili kas dokusundan yapılıdır. Bir kaldıraç sistemine benzetilen hareket sisteminde, kemikler kaldıraç kollarına, eklemler bu kolları bölen dayanağa, kaslar ise kuvvet koluna uygulanan kuvvete uyar. İskelet kasları, ancak eklemleri çaprazlayıp iki kemiğe tutunarak hareket oluşturabilir.
İskelet kası, makroskopik olarak 2 bölümden meydana gelir; kas gövdesi (venter) ve gövdeyi kemiklere bağlayan kirişler (tendon). Kirişler, bağ dokusundan yapılır, kasılma yeteneği yoktur. Kirişlerden, az hareket edenin yapışma yeri kasın başlangıcı (origo), hareketli olanın yapışma yeri kasın sonlanışı (insertio) olarak kabul edilir. Kas gövdesinin origo’ya yakın bölümüne baş (caput) denir. Kas gövdesi, en dışta epimisyum ile sarılmıştır. Her bir kas gövdesi, birbirlerinden perimisyum ile ayrılmış kas demetlerinden (fasikulus) oluşur. Fasikuluslar da paralel olarak seyreden ve birbirlerinden endomisyum ile ayrılmış kas liflerinden yapılmıştır.
Kaslar, kendilerine komşu kan damarlarından gelen muskuler dallarla beslenirler. Her bir kas bir veya daha çok sinir tarafından innerve edilir. Bir motor sinir, girdiği kas kitlesi içinde birçok kas lifini innerve eder. Kaslar innervasyon özellikleri nedeniyle, dinlenme anında bile kas tonusu denilen bir kasılma halindedirler. Sinirden yoksun kaslarda bu tonus kaybolur ve zamanla atrofi gelişir. Motor sinirin kasa girdiği yere motor nokta denir. Motor nöron ve innerve ettiği kasa motor ünite adı verilir. Motor nokta, kasların elektrikle uyarımı ve EMG de (elektromyogafi) önem taşır.
Kasın görevleri; hareket, vücut sabitliği, vücut ısısının korunması. Hareket kuvvetini etkileyen faktörler; fizyolojik kesit, kas eklem ekseni mesafesi, insertio açısının büyüklüğü.
İskelet Kaslarının İsimlendirilmesi Ve Sınıflandırılması: Kas liflerinin şekline göre: kare şeklindeki kaslara kuadrat kas (m.quadratus lumborum), çember şeklindeki kaslara orbiküler kaslar (m.orbicularis oris), silindirik kaslara teretik kaslar (m.teres major) denir. Kas liflerinin düzenlenişine göre: dik seyirli kaslar (m.rectus femoris), oblik seyirli kaslar (m.obliquus externus), horizontal seyirli kaslar (m.transversus abdominis). Kasın yerleşim yerlerine göre: yüzeyel ve derin, iç yan ve dış yan, ön ve arka grup, infra ve suprahyoid. Örneğin spina scapulae’ye göre; m. supraspinatus ve m. İnfraspinatus. Yapışma yerlerine göre: m. sternothyroideus, m. omohyoideus, m .coracobrachialis. Kasın fonksiyonlarına göre: fleksor (m. flexor carpi radialis), ekstensor (m. ektansor carpi ulnaris), adduktor (m. adduktor longus), abduktor (m. abduktor hallucis). Kasın orjin sayısına göre: m.biceps brachi, m.triceps brachi. Büyüklüğüne ve uzunluğuna göre: M.gluteus maximus, m.extensor carpi radialis longus. Kasların çalışma düzenine göre: esas hareket ettirici (prime mover), antagonist, fiksator, sinerjist kaslar. Kas liflerinin diziliş şekilleri: m.quadratus, m.fusiform, m.triangularis, m.unipennatus, m.bipennatus, m.multipennatus, m.orbicularis, m.sphincter, m.spiralis, m.digaster.
Fascia: Kasların etrafında bulunan yaprak biçimindeki fibröz bağ dokusu yapılardır. 1-Fascia superficialis: deri altındadır. Yağ ve bağ dokusundan oluşur. İki tabakası vardır; lamina superficialis ve lamina profunda. 2-Fascia profunda: fasial bölmeler ve fasial aralık oluşturur. Fasciaların fonksiyonları: vücudu dış etkilere karşı korur, kasların şeklini korur, vücudun ısı kaybını önler, yağ ve su depo eder, damar ve sinirlere yataklık eder.
Baş Kasları: 1-Mimik kasları (yüz kasları): m.orbicularis oculi, m.orbicularis oris, m.zygomaticus minor, m.depressor labii inferior, m.risorius. 2-Çiğneme kasları: m.masseter, m.temporalis, m.pterygoideus medialis, m.pterygoideus lateralis.
Boyun Kasları: 1-Yüzeyel grup; m.platysma. 2-Orta grup; infrahyoid kaslar, suprahyoid kaslar. 3-Derin grup; skalen kaslar.
Üst Taraf Kasları: Omuz kasları, kol kasları, önkol kasları, el kasları (thenar, hypothenar, orta grup kaslar).
Alt Taraf Kasları: Kalça kasları, uyluk kasları, bacak kasları, ayak kasları.
Gövde Kasları: Sırt kasları, göğüs kasları, karın kasları, pelvis kasları.
———————————————————————————————————–
Kol Kasları
Fossa Axillaris: Tepesi boyun köküne uzanmış, tabanında kılların bulunduğu deri ile kaplı olan pramit şeklindeki boşluk. Ön duvar: M. pectoralis minor, fascia clavipectorale, M. pectoralis major bulunur. İç yüzünde a. thoracica lateralis uzanır. Arka duvar: M. subscapularis, M. latissimus dorsi, M. teres major bulunur. N. subscapularis uzanır. İç duvar: ilk 4 kosta, Mm. intercostales, M. serratus anteriorun üst bölümü, N. intercostabrachialis bulunur. Dış duvar: humerus, M. coracobrachialis, M. biceps brachii caput breve. Dış duvarı en tehlikeli duvar olup, aksillar damarlar ve brakiyal pleksus bu duvarda bulunur.
Fossa Axillaris’te Bulunan Oluşumlar: A.V. axillaris, plexus brachialis’in infraklaviküler parçası, interkostal sinirler, N. intercostobrachialis, axiller lenf dügümleri, memenin aksiller kuyruğu, yağ ve bağ dokusu.ü
Spatium Axillare: M. teres major, m. teres minor vehumerus arasında kalan üçgen bir aralıktır. Bu aralık m. triceps brachi’nin caput longum’u ile ikiye bölünerek biri dörtgen diğeri üçgen iki alan oluşturur.
Fascia Brachialis Fascia profunda’nın kolu örten kısmıdır. Dirsekte olecranon ve epikondillere yapışır. Margo lateralis ve medialis’e tutunarak yukarı doğru uzanır. Dıştaki bölme (septum intermusculare brachii laterale); m. deltoideus’un sonlanma yerine kadardır. İçteki bölme (septum intermusculare brachii mediale); m. teres major’un sonlanma yerine kadar uzanır. Fascia brachialis; kolda kasları fleksor ve ekstansor olarak iki kompartmana ayırır. Septum intermusculare brachii mediale; N. ulnaris ve A. collateralis ulnaris superior tarafından delinir. V. basilica kolun medialinde fascia brachii’nin fleksor bölümünü deler.
Flexor Kompartımanda Bulunan Oluşumlar: M. coracobrachialis, M. biceps brachii, M. brachialis, N. ulnaris, N. medianus, A. brachialis.
M.Coracobrachialis: Origo: processus coracoideus. İnsertio: humerus’un orta kısmının iç yüzü. Fonksiyonu: özellikle kol arkada iken kola fleksiyon ve adduksiyon yaptırır. Fakat ön kola hareket yaptırmaz. İnnervasyon: N. musculocutaneus; bu kası hem deler hem de innervasyonunda rol oynar.
M.Biceps Brachii: Origo: Caput breve; proc. coracoideus’dan, caput longum ise tuberculum supraglenoidale’den başlar. İnsertio: tuberositas radii’nin arka kısmı. Aşağı doğru inerken yakınlaşır ve lacertus fibrosus (aponeurosis bicipitalis) denilen aponörotik tendona karışarak sonlanır. Bu yapının altından a. brachialis ile n. medianus geçer. Fonksiyonu: önkolun, dolayısıyla elin en kuvvetli supinatorudur (hızlı ve kuvvetli supinasyon). Dirsek ekleminde fleksiyon yaptırır. Hem kola hem de önkola fleksiyon yaptıran tek kastır. İnnervasyon: N. musculocutaneus.
M.Brachialis (Casserio Kası): Kolun ön yüzünde ve m. biceps brachi’nin derininde bulunur Daha geniş olması sebebiyle m. biceps brachi’nin her iki yanında görülebilir. Origo: humerus’un ön yüzünün alt yarısı, septum intermusculare brachii laterale ve mediale. İnsertio: tuberositas ulnae. Fonksiyonu: önkola veya önkol sabit ise kola dirsek ekleminde fleksiyon yaptırır. Ön kolun fleksiyonu sırasında her zaman aktiftir ve fleksiyonun devamından sorumludur. Ön kolun esas fleksör kasıdır. İnnervasyon: N. musculocutaneus.
Ekstensor Kompartımanda Bulunan Oluşumlar: M. triceps brachii, N. radialis, A. profunda brachi.
M.Triceps Brachii: Caput longum: Origo; tuberculum infraglenoidale. İnsertio; olecranon. Caput laterale: Origo; sulcus nervi radialis’in dış kenarının üst yarısı, septum intermusculare brachii laterale’nın üst yarısı, margo lateralis. İnsertio; kasın ortak tendonu. Caput mediale: Origo; corpus humeri’nin arka yüzü. İnsertio; ortak tendon ve olecranon. Fonksiyonu: önkolun esas ve tek ekstensor kasıdır. İnnervasyon: N. radialis.
M.Articularis Cubiti (M. Subanconeus): M. triceps brachii’nin derin liflerinden ayrılarak dirsek eklemi fibröz kapsülünün üst kısmına tutunan zayıf kas lifleridir. Ön kolun ekstensiyonu esnasında dirsek ekleminin arka tarafındaki kapsülü yukarı çekerek eklem aralığına girmesini engeller.
———————————————————————————————————–
Omuz Kasları
Bunlar; M. deltoideus, M. supscapularis, M. supraspinatus, M. infraspinatus, M. teres major, M. teres minor.
Fascia Deltoidea: Fascia profunda’nın m. deltoideus’u örten bölümüdür. Yukarıda clavicula, acromion ve spina scapulae’ya yapışır. Boynun derin fasiasının yüzeyel bölümü ile devam eder.
Trigonum Deltoideopectorale (Mohrenheim Çukuru): Clavicula, M. deltoideus ve pars clavicularis arasında kalan üçgendir. V. cephalica burayı örten fasiayı delerek v. axillaris’e açılır. Ayrıca a. thoraco-acramialis’in
M.Deltoideus: Origo: pars clavicularis clavicula’nın lateral 1/3’ den, pars acromialis acromion’nun lateral kenarından, pars spinalis spina scapulae’dan başlar. İnsertio: kasın üç bölümüde humerus’un ön dış yüzünde bulunan tuberositas deltoidea’da sonlanır. Fonksiyonu: kasın üç bölümü birlikte kola abduksiyon yaptırır. Kolun abduksiyonu m. supraspinatus tarafından başlatılır. Pars clavicularis kola iç rotasyon, pars spinalis kola dış rotasyon, pars acromialis kola abduksion yaptırır. Ön ve arka bölümler birlikte çalıştıklarında kola sadece adduksiyon yaptırırlar. Bu bölümler kola hem abduksiyon hem de adduksiyon yaptırmaları nedeni ile kendi kendilerinin antagonistidirler. M. pectoralis major ile birlikte (pars clavicularis); fleksiyon ve iç rotasyon yaptırır. M. latissimus dorsi ve m. teres major ile birlikte (pars spinalis); ekstensiyon ve dış rotasyon yaptırır. Pars acromialis ise Kolun 150 den 900’ye kadar olan abduksiyon hareketini yaptırır. İnnervasyon: N. axillaris innerve eder. Felcinde; kas atrofisine bağlı omuz kabarıntısı kaybolur, abduksiyon hareketi bozulur, kolun dış yüzünün üst bölümünde deri duyusu kaybı olur. Önemli özellikler: kolun esas abduktor kasıdır (15-90 dereceyi yaptırır). Addüksiyon hariç, kolun bütün hareketlerinde fonksiyon gören tek kastır. Origo yerleri, m. trapezius’un insersiyo yerleri ile aynıdır. Pars akromialis kasın en kuvvetli bölümüdür (multipennat). Yürüyüş esnasında üst ekstremitelerin öne (fleksiyon) ve arkaya (extensiyon) sallanmasını sağlayan kastır.
M.Subscapularis: Scapula’nın ön yüzündeki fossa subscapularis’i dolduran geniş üçgen şeklinde bir kastır. Origo: fossa subscapularis’in medial 2/3’ü ve margo lateralis scapulae. İnsertio: humerus’un tuberculum minus’u. Fonksiyonu: kola iç rotasyon yaptırır. Humerus’u cavitas glenoidalis’e doğru çekerek omuz eklemini kuvvetlendirir. İnnervasyon: N. subscapularis.
M.Supraspinatus: Origo: fossa supraspinata medial 2/3’ü ve bu kası örten fasianın medial bölümü. İnsertio: tuberculum majus. Fonksiyonu: kolun abduksiyonunu başlatır (ilk 15°’lik abduksiyon). Kola abduksiyon ve çok zayıf olarakta fleksiyon yaptırır. İnnervasyon: N. suprascapularis.
M.İnfraspinatus: Origo: fossa infraspinata’nın medial 2/3’ü ve üzerini örten fasia. İnsertio: tuberculum majus. Fonksiyonu: kola dış rotasyon yaptırır. İnnervasyon: N. suprascapularis.
M.Teres Minor: Origo: scapula dış kenarının 2/3 yukarı kısmı, fossa infraspinata’nın buraya yakın bölümü ve komşu fasialar. İnsertio: tuberculum majus. Fonksiyonu: kola dış rotasyon, zayıf olarak da adduksiyon yaptırır. İnnervasyon: N. axillaris.
M.Teres Major: Origo: scapula’nın dış kenarının 1/3 alt kısmı, angulus inferior ve buraya komşu fasialar. İnsertio: crista tuberculi minoris. Fonksiyonu: kola iç rotasyon, adduksiyon ve ekstansiyon yaptırır. İnnervasyon: N. subscapularis.
Rotator Manşet (Kaf) Kasları: M. supraspinatus, M. infraspinatus, M. teres minor, M. subscapularis. Rotator cuff (rotator manşet), omuz eklemi kapsülüyle birleşen bir tendon kitlesidir. Bu yapı omuz eklemi kapsülüne yapışarak önden, yukarıdan ve arkadan kuvvetlendirilir. Humerus başının eklem çukurunda kalmasını sağlayan önemli bir etkendir. Rotator cuff olmasına rağmen kolun rotasyon hareketine katılmayan ve tendon yırtığı en çok olan kas m. supraspinatus’tur. Rotator cuff’lar arasında tuberculum majus’a tek yapışmayan kas m. subscapularis’tir.
———————————————————————————————————–
Ön Kol Fasya Ve Kasları
Pratik Bilgi: Longus veya profundus sözcüğü içeren kaslar distal falankslara, brevis veya superficialis sözcüğü içeren kaslar orta falankslara (el ve ayak başparmaklarında proksimal falankslara) insersiyo yapar. Digitorum sözcüğü içeren kasların esas tendonu dört tendona ayrılır ve 2-5. parmaklara gider. Ön koldaki fleksor-pronator kas grubu; ortak bir tendon ile epicondylus medialis’ten, ekstensor-supinator kas grubu; epicondylus lateralis’ten başlar.
Fascia Antebrachii’nin Özel Yapıları: 1-Retinaculum flexorum, 2-Retinaculum extensorum. Retinaculum’lar önkolun distalinde transvers yönde uzanan lifler ile önkol derin fasyasının kalınlaşması şeklinde görülür.
Ön Kolun Ön Yüzündeki Kaslar
Yüzeyel Tabaka: M. pronator teres, M. flexor carpi radialis, M. palmaris longus, M. flexor carpi ulnaris, M. flexor digitorum superficialis.
Derin Tabaka: M. flexor digitorum profundus, M. flexor pollicis longus, M. pronator quadratus.
M.Pronator Teres: Origo: Caput humerale; epicondylus medialis humeri. Caput ulnare; proc. coronoideus ulnae. Insertio: radius’un dış kenarı, tuberositas pronatoria. İnnervasyon: N. medianus; ilk muskuler dalını verir. Fonksiyon: ön kola fleksiyon, pronasyon yaptırır. Pronator teres sendromu: N. medianus; m. pronator teres’in iki başı arasından geçer. N. medianus’un m. pronator teres içinde sıkışmasına bağlı meydana gelen sendroma pronator teres sendromu denir. Bunun sonucunda şunlar görülür; dirseğin ön-orta tarafında ağrı ve hassasiyet, fleksiyonda dermansızlık, ön kolun pronasyonunda ağrı ve 2., 3. ve 4. parmağın radial yarısında ağrı.
M.Flexor Carpi Radialis: Origo: epicondylus medialis humeri, fascia antebrachii. Insertio: 2. ve 3. metakarpal kemiklerin tabanında. İnnervasyon: N. medianus. Fonksiyon: ele fleksiyon ve radial abduksiyon.
M.Palmaris Longus: Origo: epicondylus medialis humeri. Insertio: retinaculum flexorum, aponeurosis palmaris. İnnervasyon: N. medianus. Fonksiyon: ele fleksiyon yaptırır, aponeurosis palmaris’i gerer. Klinik: el bileği yaralanmalarına cerrahi müdahalede bu kasın tendonu n. medianus ile karıştırılabilir. M. palmaris longus; retinaculum flexorum’un üzerinden geçen ve aponeurosis palmaris’e insersiyo yapan tek kas tendonudur. Aponeurosis palmaris: el ayasında, musculus palmaris longus tendonu’nun devamı olarak parmakların proksimal uçlarına doğru uzanan üstündeki deriye sıkıca tutunmuş fıbröz şerittir. Kalın, kuvvetli, üçgen şeklinde fibröz bir yapıdır. Altında bulunan kas ve tendonları korur, elin kavrama hareketine yardımcı olur. M. palmaris longus’un tendonu bu aponeuroza yapışır.
M.Flexor Carpi Ulnaris: Origo: Caput humerale; epicondylus medialis humeri. Caput ulnare; olecranon’un medial kenarı ile ulnanın arka yüzünün 2/3 üst bölümü. Insertio: os pisiforme, hamulus ossis hamati, 5. metakarpal kemik tabanı. İnnervasyon: N. ulnaris. Fonksiyon: ele fleksiyon ve ulnar abduksiyon. Kübital tünel sendromu: N. ulnaris’in m. flexor carpi ulnaris’in iki başı arasında sıkışması sonucu oluşan tuzak nöropati.
M.Flexor Digitorum Superficialis: Origo: Caput humerale; epicondylus medialis humeri, lig. collaterale mediale. Caput ulnare; ulna’nın proc. coronoideus’u. Caput radiale; radius ön yüzü. Insertio: 2-5. parmakların orta falanksları. İnnervasyon: N. medianus. Fonksiyonu: parmakların orta falankslarına hızlı ve kuvvetli fleksiyon, ele ve proksimal falankslara fleksiyon.
M.Flexor Digitorum Profundus: Origo: ulnanın ön ve iç yüzünün 3/4 proksimali, membrana interossea’nın ulnar yarısı. Insertio: 2-5. parmakların distal falanksların basisi. İnnervasyon: Ulnar kısmı; n. ulnaris. Radiale yakın kısım; n. medianus. Ön kolda bu iki sinir tarafından uyarılan tek kastır. Fonksiyon: distal falankslara fleksiyon, orta ve proksimal falankslara fleksiyon, el bileğine fleksiyon yaptırır. M. flexor digitorum superficialis; özellikle parmakların ince hareketleriyle ilgilidir. M. flexor digitorum profundus; tutma, kavrama gibi kaba fonksiyonlarda görev yapar. Hiatus tendineus: m. flexor digitorum profundusun tendonlarının 1. falanks seviyesinde 2’ye ayrıldığı yerdir. Bu geçitten m. flexor digitorum profundusun tendonları geçer. Vaginae fibrosae digitorum manus: art. metacarpophalangea’ların distal kısmından başlayan yüzeyel ve derin tendonların geçtiği ligamentöz tünellerdir. 4 tanesi çapraz (pars cruciformis), 5 tanesi halka şeklindedir (pars anularis). Vincula tendineum: kılıf içindeki yüzeyel ve derin kirişlerin birbirlerine ve falanksa bağlı olduğu bağlardır. Vinculum breve; her bir parmakta 2 adet ve üçgen şeklinde olup her iki kas kirişinin sonlanma yerinde (proksimal ve distal interfalangeal ekleme bağlar) bulunur. Vinculum longa; ince iplik şeklinde olup iki çifttir. 1. çift 2. falanks hizasında derin fleksor kas kirişinden başlar ve vinculum breve ile birleşerek birlikte proksimal falanksın distaline tutunur. 2. çift yüzeyel kirişin 2’ye ayrılma yerinden başlar ve 1. falanksın proksimalinde sonlanır.
M.Flexor Pollicis Longus: Origo: radius cisminin ön yüzü. Insertio: baş parmağın distal falanksının bazisi. İnnervasyon: N. medianus. Fonksiyon: baş parmağın en kuvvetli fleksoru, baş parmağa adduksiyon ve oppozisyon yaptırır.
M.Pronator Quadratus: Origo: ulna’nın ön yüzü. Insertio: radius’un ön yüzü. İnnervasyon: N. medianus. Fonksiyon: ön kola ve ele pronasyon yaptırır. Ön kol pronasyonunda daima aktiftir ve ilk çalışan kastır.
N.Medianus İle İnnerve Olan Ön Kol Kasları: M. pronator teres, M. flexor carpi radialis, M. palmaris longus, M. flexor digitorum superficialis, M. flexor digitorum profundus’un radial kısmı, M. flexor pollicis longus, M. pronator quadratus.
N.Ulnaris İle İnnerve Olan Ön Kol Kasları: M. flexor carpi ulnaris, M. flexor digitorum profundus’un ulnar kısmı.
Canalis Carpi: Palmar bağlarla birbirine bağlanmış karpal kemikler ile retinaculum musculorum flexorum arasında kalan açıktır.Retinaculum musculorum flexorum; lig. carpi palmare, lig. carpi transversum. Bu açıklıktan n. medianus ve elin fleksor kasları geçer. Yüzeyel – önünden geçen oluşumlar: N. medianus’un palmar deri dalı, M. palmaris longus’un tendonu, N. ulnaris’in palmar deri dalı, A.V. ulnaris, M. flexor carpi ulnaris’in tendonu. Yüzeyel – altından geçen oluşumlar: M. flexor carpi radialis’in tendonu, M. flexor pollicis longus’un tendonu, N. medianus, Üstte m. flexor digitorum superficialis’in, altta m. flexor digitorum profundus’un tendonları. Karpal tünel sendromu: karpal tünel içinde tendonların kılıflarının akut veya kronik enflamasyonu, el bileği enfeksiyonları, el bileğinde tam iyileşmemiş kırık gibi durumlarda n. medianus sıkışmasına bağlı oluşur. N. medianus’a bası sonucu 1., 2., 3. parmaklarda ve 4. parmağın yarısında devamlı ve künt bir sızı, yayılan ağrı ve uyuşukluk görülür. Genelde geceleri ağrılar şiddetlenir. El sıkışmak veya parmaklara egzersiz yapıldığında ağrılarda düzelmeler görülür.
Ön Kolun Arka Yüz Yüzeyel Kasları
M.Brachioradialis: Ön kolun radial tarafındaki en yüzeyel kastır. N. radialis ve a. radialis’i örter. Fossa cubiti’nin lateral sınırını yapar. N. musculocutaneus felcinde ön kolun fleksiyon hareketini yaptırır. Origo: margo lateralis humeri’nin 2/3’ü, septum intermusculare brachii laterale’nin ön yüzü. Insertio: radius proc. styloideus’u. İnnervasyon: N. radialis Fonksiyon: ön kola fleksiyon yaptırır. Fleksiyona hız ve güç katar. Pronasyon durumundaki ön kola supinasyon yaptırır. Klinik: N. musculocutaneus felcinde; ön kola supinasyon hareketini n. radialis tarafından uyarılan m. supinator, fleksiyon hareketini n. radialis tarafından uyarılan m. brachioradialis yaptırır.
M.Extensor Carpi Radialis Longus: Origo: margo lateralis humeri’nin distal 1/3’ü, septum intermusculare brachii laterale, epicondylus lateralis humeri. Insertio: 2. ekstansor kanaldan geçerek ikinci metakarpal kemiğin dorsalinin proksimal kısmında sonlanır. İnnervasyon: N. radialis. Fonksiyon: ele ektensiyon ve radial abduksiyon.
M.Extensor Carpi Radialis Brevis: Origo: epicondylus lateralis, lig. collaterale radiale, komşu fasia. Insertio: 2. kanaldan geçerek 3. metakarpal kemiğin dorsal yüzünün proksimal ucunda sonlanır. İnnervasyon: N. radialis. Fonksiyon: ele ektensiyon, sagittal eksene yakın olması nedeni ile zayıf olarak radial abduksiyon.
Fossa Cubiti: Dışta: M. brachioradialis. İçte: M. pronator teres. Yukarıda: epicondylus humeri’lerden geçen çizgi. Yüzeyelde: deri, fascia superficialis, aponeurosis bicipitalis. Döşemesi: M. brachialis, M. supinator. İçinde: N. medianus, A. brachialis (a. radialis ve a. ulnaris), N. radialis, M. biceps brachii tendon, nodi cubitales.
M.Extensor Digitorum: Origo: epicondylus lateralis, komşu kaslarla arasında bulunan fasial bölmeler, fascia antebrachii. Insertio: 2-5. parmaklara giden kirişler 4. ekstansor kanaldan geçer. 1. falanks’ın dorsalinde, dorsal aponeurosun yapısına katılarak 2. falanksta sonlanır. Bir kısım lifleri 3. falanks’ta sonlanır. İnnervasyon: N. radialis. Fonksiyon: 2.-5. parmaklara ve ele ekstansiyon yaptırır (1. falanksa kuvvetli, 2. ve 3. falankslara zayıf ektansiyon yaptırır). 2., 4. ve 5. parmaklara bir miktar abduksiyon yaptırır.
M.Extensor Digiti Minimi: Origo: epicondylus lateralis, fascia antebrachii. Insertio: 5. ekstansor kanaldan tek başına geçerek el sırtına gelir, küçük parmağın dorsal aponeurosunda sonlanır. İnnervasyon: N. radialis. Fonksiyon: M. extensor digitorum ile birlikte küçük parmağa ve ele ektensiyon yaptırır.
M.Extensor Carpi Ulnaris: Origo: epicondylus lateralis, os ulna’nın margo posterioru. Insertio: 6. ekstansor kanaldan geçerek 5. metakarpal kemiğin proksimal ucunun dorsal yüzünde sonlanır. Fonksiyon: ele ektensiyon, ulnar abduksiyon. İnnervasyon: N. radialis.
Ön Kolun Arka Yüzündeki Derin Kaslar
Hepsi n. radialis’in derin dalı tarafından innerve edilir.
M.Supinator: Radius’un 1/3 dış kısmını saran geniş bir kastır. Derin ve yüzeyel tabakaları arasından N. radialis ramus profundus’u geçer. M. supinator; M. brachialis ile birlikte fossa cubitalis’in döşemesini yapar. Origo: epicondylus lateralis, lig. collaterale radiale, lig. collaterale ulnare, os ulna’nın crista musculi supinatoris’i. Insertio: tuberositas radii, radius ön kenarı, ön ve dış yüzü. Fonksiyon: ön kola, dolayısı ile ele supinasyon yaptırır. Yavaş supinasyonda tek başına çalışır, kuvvetli ve hızlı supinasyonda harekete m. biceps brachii de katılır. İnnervasyon: N. radialis.
M.Abductor Pollicis Longus: Origo: os radius ve os ulna’nın arka yüzü ile membrana interossea. Insertio: 1. ekstansor kanaldan geçerek 1. metakarpal kemiğin dorsalinde proksimal ucunda sonlanır. Fonksiyon: baş parmağa abduksiyon ve repozisyon. İnnervasyon: N. radialis.
M.Extensor Pollicis Brevis: Origo: os radius’un arka yüzü, membrana interossea. Insertio: 1. kanaldan geçerek baş parmağın 1. falanksının dorsal yüzünün proksimalinde sonlanır. Fonksiyon: baş parmağın 1. falanksına, daha sonra da 1.metakarpal kemiğe abduksiyon ve ekstensiyon (repozisyona yardım eder) yaptırır. İnnervasyon: N. radialis.
M.Extensor Pollicis Longus: Origo: os ulna’nın dorsal yüzü, membrana interossea. Insertio: 3. ekstensor kanaldan tek başına geçerek baş parmağın son phalanksının dorsal yüzünde sonlanır. Fonksiyon: önce baş parmağın 2., daha sonra 1. falanksına ekstensiyon ve 1. metakarpal kemiğe repozisyon yaptırır. İnnervasyon: N. radialis.
Fovea Radialis (Enfiye Çukuru): Radial tarafta; M. abductor pollicis longus, M. extensor pollicis brevis bulunur. Ulnar tarafta; M. extensor pollicis longus bulunur. Tabanında: os trapezium bulunur. A. radialis bu çukurdan geçer ve buradan radial nabız alınabilir. Çatısından: V. cephalica geçer.
M.Extensor İndicis: Origo: os ulna, membrana interossea’nın 1/3 distali. Insertio: 4. ekstensor kanaldan geçerek 2. metakarpal kemiğin basisi yakınında dorsal aponeurosun yapısına katılır. Fonksiyon: önce işaret parmağına, sonra ele ektensiyon yaptırır. İnnervasyon: N. radialis.
Retinaculum Extensorum: Fascia antebrachi’nin oluşturduğu, transvers yönde uzanan kollagen liflerle takviye edilmiş sağlam bant yapı. Lateralde radius’un dış kenarına tutunur. Ulnar tarafta proc. styloideus (ulnar), os triquetrum ve os pisiforme’ye tutunur.
El Bileğindeki Ekstansor Kas Kirişlerinin Kanalları: 1-M. abductor pollicus longus, M. extensor pollicis brevis. 2-M. extensor carpi radialis longus, M. extensor carpi radialis brevis. 3-M. extensor pollicis longus. 4-M. extensor digitorum, M. extensor indicis. 5-M. extensor digiti minimi. 6-M. extensor carpi ulnaris.
———————————————————————————————————–
Pelvis Ve Perine Kasları
Pelvis
Pelvis üç kemikten oluşur; os coxae (os ilii, os ischii, os pubis), os sacrum, os coccygis. Linea terminalis; arkada promontorium, yanda linea arcuata, önde pecten os pubis bulunur. Pelvis major ve pelvis minör olarak iki boşluk vardır.
Pelvis Major: Karın boşluğunun alt kısmıdır. Karın içi organlarının ağırlığını taşır. Gebelikte uterusun ağırlığını taşır. Arkada vertebralar, yanlarda fossa iliaca, M. iliacus, önde karın ön duvarının alt kısmı sınırlar.
Pelvis Minör: Linea terminalis’in altında kalan pelvis boşluğudur. Bağırsaklar, iç genital organlar ve üriner sistemin alt organlarını taşır. Doğum esnasında bebeğin geçtiği kemik kanal olduğu için, kadın pelvisinin şekil ve boyutlarının bilinmesi önemlidir.
Apertura Pelvis Superior (Pelvis Girimi): Linea terminalis tarafından sınırlandırılır. Arkada promontorium, yanlarda linea arcuata, önde symphysis pubica üst kenarı sınırlar.
Apertura Pelvis İnferior: Arkada os coccygeus, yanlarda tuber ischiadicum, önde arcus pubicum sınırlar.
Cavitas Pelvica: Apertura pelvis superior ile apertura pelvis inferior arasında kalan boşluktur.
Pelvis Ön Duvarı: Corpus ossis pubis, ramus ossis pubis, symphysis pubica oluşturur.
Pelvis Arka Duvarı: Sacrum, os coccygeus, M. piriformis, fascia pelvisin lamina parietalis’i oluşturur.
Pelvis Dış Duvarı: Os coxae’nın yan kenarları, lig. sacrospinale, lig. sacrotuberale, membrana obturatoria, M. obturatorius, fascia pelvis lamina obturatoria oluşturur.
Pelvis Alt Duvarı: Diaphragma pelvis oluşturur. Diaphragma pelvisi oluşturanlar; M. levator ani (m. pubococcygeus, m. iliococcygeus), M. coccygeus, kasları örten fascialar. Diaphragma pelvis; karın boşluğunun en alt kısmıdır, üzerinde pelvis ve karın organları oturur. Diaphragma pelvis kadınlarda rectum, vagina ve urethra tarafından delinir. Diaphragma pelvis erkeklerde rectum ve urethra tarafından delinir.
M.Levator Ani: İki kastan oluşur; M. pubococygeus, M. iliococcygeus. Origo: Önde ramus superior ossis pubis iç yüzü, arkada spina ischiadica iç yüzü, arcus tendineus musculi levatoris ani. İnsertio: os coccygis’in son iki segmenti, lig. anococygeum, M. sphincter ani externus, centrum tendineum perinei. Fonksiyon: pelvis döşemesine taşıyıcı bir askı teşkil eder. Zorlu ekspirasyonda karın içi basınca karşı koyabilmek için kontraksiyon yaparak biraz yükselir. Anüsün lümenini daraltır. İnnervasyon: plexus pudentalis.
M.Pubococcygeus: Origo: pubisin arka yüzü, arcus tendineus musculi levatoris ani’nin ön yarısı. İnsertio: m. sphincter ani externus’a katılır. Lig. anococcygeum, os sacrum ve os coccygeusa yayılır.
M.İliococcygeus: Origo: arcus tendineus musculi levatoris ani’nin arka bölümü, spina ischiadica. İnsertio: lig. anococcygeum, os coccygeus’a yayılır.
M.Coccygeus: Origo: spina ischiadica, lig. sacrospinale. İnsertio: sacrumuun alt kısmı, os coccygeus. Fonksiyon: zorlu expirasyonda karın içi basınca karşı koyabilmek için kontraksiyon yaparak biraz yükselir. Os coccygeus’u öne doğru çeker. İnnervasyon: plexus pudentalis.
Fascia Pelvis: Fascia pelvis visseralis: rectumun son bölümü, prostat, vaginanın dış yüzünü sarar. Fascia pelvis parietalis: Fascia piriformis; m. piriformis’in üzerini örter. Fascia obturatoria; m. obturatorius internus’un üzerini örter. Fascia diaphragmatis pelvis superior; m.levator ani ve m.coccygeus’un üst yüzünü örter. Fascia diaphragmatis pelvis inferior; m.levator ani ve m.coccygeus’un alt yüzünü örter.
Perine
Perineum; önde iskion-pubis kolları ile lig. arcuatum pubis, arkada os coccygis’in tepesi ile lig. sacrotuberale, yanlarda tuber ischiadicum ile sınırlanır.
Trigonum Anale (Regio Analis): Arkada apex ossis coccygeus, yanlarda tuber ischiadicum, lig. sacrotuberale, m. gluteus maximus alt kenarı, orta hatta anüs bulunur. Anüsün her iki yanında fossa ischioanalis vardır. Anüs etrafındaki derinin siniri; n. rectalis inferior.
Trigonum Ürogenitale (Regio Ürogenitalis): Önde arcus pubis, yanlarda tuber ischiadicum sınırlar. Erkekler’de; penis, scrotum bulunur. Kadınlar’da; vestibulum vagina, urethra, dış genital organları bulunur.
Perine Fasciaları: 1-Fascia superficialis perinei: cruveilhier fasciası (yüzeyel), colles fasciası (derin). 2-Fascia profunda perinei: fascia obturatoria, fascia diaphragmatis pelvis inferior, fascia genitalia.
Cruveilhier Fasciası (Yüzeyel): Önde; sulcus genitofemoralis’te Camper fasciası ile devam eder. Medialde; derin yaprakla birleşerek erkeklerde scrotum tunica dartos’un, kadınlarda labium majus’un büyük kısmını oluşturur. Lateralde; uyluğun yüzeyel yaprağı ile devam eder. Arkada; regio analis’in yüzeyel yaprağı ile devam eder.
Colles Fasciası (Derin): Önde; Scarpa fasciası ile devam eder. Medialde; yüzeyel yaprakla birleşerek erkeklerde scrotum tunica dartos’un, kadınlarda labium majus’un büyük kısmını oluşturur. Lateralde; iskion-pubis kolu boyunca uyluğun medial yüzüne yapışır. Bu bölümün önünde fascia cribrosa ile devam eder. Arkada; m. transversus perinei superficialis’in arkasından dolanarak fossa ischioanalis’e girer.
Fascia Obturatoria: M. obturatorius internus’u örter. Yukarıda fascia diaphragmatis pelvis inferior ile devam eder. Tuber ischiadicum ve spina ischiadica arasındaki bölümü canalis pudentalis’i (Alcock kanalı) oluşturmak üzere iki yaprağa ayrılır. A. V. pudenta interna ve n. pudentus bu kanalda seyreder.
Fascia Diaphragmatis Pelvis İnferior: M. levator ani ve m. coccygeus’un fossa ischioanalis’e bakan dış yüzünü örten fascia. Bu yapı tuber ischiadicumlar arası hattın önünde 3 yaprağa ayrılır. Spatium perinei profundum; Fascia diaphragmatis urogenitalis superior ile fascia diaphragmatis urogenitalis inferior arasında bulunan derin aralık. Spatium perinei superficiale; Fascia diaphragmatis urogenitalis inferior ile fascia perinealis externa arasında bulunan derin aralık.
Erkeklerde Regio Ürogenitaliste Bulunan Kaslar: Spatium perineum superficialiste bulunan kaslar: M. transversus perinei superficialis, M. bulbospongiosus, M. ischiocavernosus (m. errector penis). Spatium perineum profundusta bulunan kaslar: M. transversus perinei profundus, M. sphincter urethra.
M.Transversus Perinei Superficialis: Origo: tuber ischiadicum iç ve ön kısmı. İnsertio: centrum tendineum perinei.
M. Bulbospongiosus: Origo: centrum tendineum perinei. İnsertio: corpus spongiosus ve corpus cavernosum penis. Urethra’nın sfinkteridir, ereksiyona yardım eder.
M.İschiocavernosus (M. Errector Penis): Origo: crus penis, iskion – pubis kolu. İnsertio: corpus penis hizasında crus penis yan ve alt yüzleri. Penisin ereksiyonunu devam ettirir.
M.Transversus Perinei Profundus: Origo: ramus ossis ischii. İnsertio: centrum tendineum perinei.
M.Sphincter Urethra: Urethra pars membranacea’sını sarar. Urethra’nın istemli sfinkteridir. Origo: ischium ile pubisin birleşme yeri. İnsertio: centrum tendineum perinei.
Kadınlarda Regio Ürogenitaliste Bulunan Kaslar: Spatium perineum superficialiste bulunan kaslar: M. transversus perinei superficialis, M. bulbospongiosus (M. sphincter vagina), M. ischiocavernosus (M. errector clitoridis). Spatium perineum profundusta bulunan kaslar: M. transversus perinei profundus, M. sphincter urethra.
M.Transversus Perinei Superficialis: Origo: tuber ischiadicum iç-ön. İnsertio: centrum tendineum perinei.
M.Bulbospongiosus (M. Sphincter Vagina): Ostium vaginae’yi sarar. Origo: centrum tendineum perinei. İnsertio: corpus cavernosum clitoridis’de. Ostium vagina’yı daraltır. V. dorsalis clitoridis’e basınç yaparak clitoris’in ereksiyonuna yardım eder.
M.İschiocavernosus (M. Errector Clitoridis): Origo: tuber ischiadicum, crus clitoridis, ramus ossis ischii. İnsertio: clitoris alt ve yan yüzlerinde sonlanır.
M.Transversus Perinei Profundus: Origo: ramus ossis ischii. İnsertio: centrum tendineum perinei, vagen duvarı.
M.Sphincter Urethra: Origo: ischium ile pubisin birleşme yeri. İnsertio: centrum tendineum perinei, urethra’nın arka kısmı.
Centrum Tendineum Perinei: Erkeklerde anüs ile bulbus penis arasında, kadınlarda anüs ile vagina arasında bulunan sıkı bağ dokusu kitlesi. Centrum tendineum; önde hiatus genitalis’in bağ dokusu ile, derinde erkeklerde septum rectoprostaticum ve rectovesicale, kadınlarda septum rectovaginalis ile devam eder.
Fossa İschioanalis: Canalis analis’in her iki tarafında bulunan, yağ doku ile dolu olan üçgen prizma şeklindeki çukurdur. Medial duvar; fascia diaphragmatis pelvis inferior, m. levator ani, m. sphincter ani externus. Lateral duvar; fascia obturatoria, m. obturatorius internus, tuber ischiadicum. Arka duvar; m. gluteus maximus, lig. sacrotuberale. Ön duvar; m. transversus perinei superficialis ve profundus’un arka kısımları. Tabanı; deri ve yüzeyel fascia.
Regio Analiste Bulunan Kaslar: M. corrugator cutis ani, M. sphincter ani externus, M. sphincter ani internus.
M.Corrugator Cutis Ani: Anüsten ışın tarzında etrafa doğru uzanan, medialde derialtı bağ dokuya, lateralde deriye tutunan çizgisiz kas tabakası. Anüs’ün kapanmasına yardımcı olur.
M.Sphincter Ani Externus: Normalde kontraksiyon halinde bulunur ve canalis analis’i kapatır. Defekasyon sırasında gevşer. İnnervasyon; N. rectalis inferior.
M.Sphincter Ani İnternus: Canalis analis’in üst 3/4’ünü saran düz kas lifleridir. İstem dışı çalışır ve M. sphincter ani externus’a yardımcı olur.
———————————————————————————————————–
Sırt Kasları
Musculi Dorsi olarak adlandırılırlar.
Sırt Fasciaları: 1-Fascia superficialis. 2-Fascia profunda; boyunda fascia cervicalis, omuzda fascia deltoidea, koltuk altında fascia axillaris, belde fascia tharacolumbalis olarak adlandırılır.
Yüzeyel Sırt Kasları: M. trapezius, M. latissimus dorsi, M. rhomboideus major, M. rhomboideus minor, M. levator scapula, M. serratus posterior superior, M. serratus posterior inferior, M. splenius capitis, M. splenius cervicis.
Derin Sırt Kasları: Yüzeyel grup: M. iliocostalis, M. longissimus, M. spinalis. Derin grup: Mm. transversospinales, Mm. interspinales, Mm. intertransversarii.
M.trapezius: Origo: linea nuchalis superior’un 1/3 iç parçası, protuberentia occipitalis externa, lig. nuchae, C7’nin processus spinozusu, Tüm torakal vertebra proc. spinozusları, lig. supraspinalia. İnsertio: üst lifleri clavicula’nın dış 1/3, orta lifleri acromion ve spina scapulae üst kenarında, alt lifleri spina scapulae iç yan ucunda. İnnervasyon: N.accesorius’un pars spinalis’inden motor dallar alır. N.spinales ramus dorsalis tarafından innerve edilir. Fonksiyon: üst lifleri scapulayı yukarı çeker yük taşıdığımızda omuzun aşağı çekilmesine karşı koyar. Orta lifleri scapulayı iç yana çeker. Alt lifleri scapulayı aşağı içe çeker yüksekte bir yere tutunduğumuzda gövdemizi yukarıya çekmemize yardım eder. İki taraflı kasılınca başı arka tarafa çeker, inspirasyona yardım eder.
M.latissimus Dorsi: Origo: crista iliaca’nın arka parçası, fascia thoracolumbalis, son altı thoracal vertebra proc. spinozusları, son dört costa, angulus inferior scapula. İnsertio: humerusun crista tuberculi minorisi. İnnervasyon: N. Thoracolumbalis (N.tharacodorsalis). Fonksiyon: kola ekstansiyon adduksiyon ve iç rotasyon yaptırır. İnspirasyona yardım eder. Yüksekte bir yere tutunduğumuzda gövdemizi yukarıya çeker.
M.Rhomboideus Major: Origo: 2-5 torakal vertebraların proc. spinozusları, lig. supraspinale. İnsertio: scapulanın margo medialisi.
M.Rhomboideus Minor: Origo: Lig. nuchae’nin alt kısmı, 7. servikal ve 1. torakal vertebra proc. spinozusu. İnsertio: trigonum spinae’nin tabanı.
Her ikisinin de fonksiyonları; scapula’yı içe ve yukarı çekerler. M. rhomboideus major’un alt yarısı scapula’nın rotasyon yapmasına yardım eder. Her ikisi; M. serratus anterior ile birlikte kasıldıklarında scapula’yı tespit ederler. Şınav çekerken bu kasların hareketi önemlidir. Her ikisinin de innervasyonu N.dorsalis scapulae’dır.
M.levator Scapula: Origo: ilk 4 C vertebra transvers çıkıntıları. İnsertio: scapula margo medialisi. Fonksiyon: scapulayı yukarı ve içeri çeker, scapulanın pozisyonunu ayarlar. İnnervasyon: N.dorsalis scapula.
M.serratus Posterior Superior: Origo: alt servikal ve üst thorakal vertabra’ların proc. spinosus’ları. İnsertio: ince yassı kasın lifleri aşağı dışa doğru oblik olarak seyrederek üst kostalara tutunur. Fonksiyon: kostaları yukarı çekerek inspirasyona yardım eder. İnervasyon: N.intercostalis.
M.serratus Posterior İnferior: Origo: alt thorakal ve üst lumbal vertebraların proc. spinosus’ları. İnsertio: son 4 kost’nın alt kenarı. İnnervasyon: N.intercostalis. Fonksiyon: tutunduğu kostaları aşağıya doğru çekerek ekspirasyona yardım eder.
M.splenius Capitis: Origo: lig. nuchae’nin alt yarısı, 7. servikal ile ilk 3 veya 4. thorakal vertebraların proc. spinosusları. İnsertio: linea nuchalis superior’un dış 1/3’ü ile, proc. mastoideus.
M.splenius Cervicis: Origo: 3.-6. thorakal vertebraların proc. spinosusları. İnsertio: ilk 2 veya 3 servikal vertebranın proc. transversus tuberculum posterior’un arka tüberkülleri.
İkisinin fonksiyonu: tek taraflı kontraksiyonlarında baş ve boynu aynı tarafa eğer. Başa rotasyon yaptırarak yüzü kendi tarafına çevirir. İki taraflı kontraksiyonlarında baş ve boynu arkaya çeker. İkisinin innervasyonu: M.splenus capitis orta, M.splenus cervicis alt bölüm servikal spinal sinirlerin arka dallarından innerve olur.
M.iliocostalis: Cervicis, thoracis ve lumborum bölümlerinden oluşur. Origo: sacrumun facies dorsalis’i, crista iliaca’nın labium eksternum’u, 2-12. kostalar. İnsertio: costaların angulus kostaları ve servikal vertebraların proc. transversusları. Fonksiyon: columna vertebralisin yan hareketlerinde görev alır. İki taraflı kasılınca columna vertebralisi arkaya çeker. Tutunduğu kostaları aşağı çekerek ekspirasyona yardım eder.
M.longissimus: Capitis, cervicis ve thoracis bölümlerinden oluşur. Origo: sacrum’un facies dorsalis’i, vertebraların proc.transversus’u, lumbal vertebraların proc.spinosusları. İnsertio: proc. mastoideus, servikal ve torakal vertebra proc. transversus’ları, tüm costaların angulus tubeculumları. Fonksiyon: columna vertebralis’in yan hareketlerinde görev alır. İki taraflı kasılınca collumna vertebralisi arkaya çeker. Tutunduğu kostaları aşağı çekerek ekspirasyona yardım eder.
M.spinalis: Capitis, cervicis ve thoracis bölümlerinden oluşur. Origo: 4-7. servikal, 1-3. torakal vertebraların proc. spinosus’u, 10-12. torakal vertebraların proc. transversusları. İnsertio: linea nucha superior ve inferior, 2-3. Servikal, 3-9. thorakal vertebraların proc.spinosusları. Fonksiyon: columna vertebralisin yan hareketlerinde görev alır. İki taraflı kasılınca columna vertebralisi arkaya çeker. Tutunduğu kostaları aşağı çekerek ekspirasyona yardım eder. İnnervasyon: torakal ve alt servikal spinal sinirlerin arka dalları.
Mm.transversospinales: 3 bölümden oluşur: M.semispinalis: göğüs, boyun ve baş kısımları vardır. Tek taraflı columna vertabralisi bir tarafa çeker. Çift taraflı columna vertebralisi arkaya eğer. Mm.multifidi: os sacrumdan axise kadar uzanır. Processus spinosusların yan taraflarındaki olukları doldurur. Mm.rotatares: proc. transversus ve proc.spinosus arasında yer alır. Tek taraflı gövdeye rotasyon yaptırırlar.
Mm.suboccipitales (Derin Ense Kasları): M.rectus capitis posterior major: Origo; axis’in proc. spinosus’u. İnsertio; linea nuchalis inferiorun dış yarısı ile bunun hemen altında. M. rectus capitis posterior minor: Origo; atlasın tuberculum posterior. İnsertio; linea nuchalis inferiorun medial yarısı ile foramen magnum arasında kalan saha. M. obliquus capitis superior: Origo; atlas proc. transversus. İnsertio; linea nuchae superior ve inferior arasında. M. obliquus capitis inferior: Origo; axis proc. spinosusu. İnsertio; atlas proc. transversusu.
Trigonum Suboccipitale: Sınırları: Yukarı ve içte; M.rectus capitis posterior major. Aşağı dışta; M.obliquus capitis inferior. Yukarı dışta; M.obliquus capitis superior. Üçgen içinde bulunan yapılar: A.vertebralis, N.suboccipitalis (C1), N.occipitalis major (C2), A.occipitalis dalları.
Oskültasyon Üçgeni: İçte; M.trapezius lateral kenarı. Dışta; scapula medial kenarı. Altta; M.latissimus dorsi üst kenarı. Döşemesi; M.rhomboideus major.
Trigonum Lumbale (Petit Üçgeni): İçte; M.latissimus dorsi. Dışta; M.obliquus externus abdominis. Altta; crista iliaca. Döşemesi; M.obliquus internus abdominis.
———————————————————————————————————–
Yüz Kasları
Musculi Faciales olarak adlandırılırlar. Sevinç, gülme, kızgınlık, ümitsizlik, bitkinlik, depresyon gibi ruhsal değişikliklerde yüzümüzün ifadesini veren kas grubudur. Tüm kaslar N.facialis’in dalları tarafından innerve edilir. Kaslar, fascia superficialis’in iki yaprağı arasında bulunurlar. Yüz kemiklerinden veya yüzün fascia’sından başlayıp yüz derisinde sonlanırlar. Yüzde bulunan ağız, burun, kulak ve göz gibi oluşumların etrafında yer alırlar.
Yüz Kasları: Saçlı deri kasları, göz etrafındaki kaslar, ağız ve çevresindeki kaslar, burun kasları, kulak kepçesi kasları.
Saçlı Deri Kasları: M.epicranius saçlı deri kasıdır. İki parçadan oluşur; m.occipitofrontalis, m.temporoparietalis. M.occipitofrontalis: 1-Venter frontalis; M.procerus, M.orbicularis oculi, galea aponeurotica sınırlar, N.facialis ramus temporalis tarafından innerve edilir, kafa derisini öne çeker. 2-Venter occipitalis; linea nuchalis superior, pars mastoidea, galea aponeurotica sınırlar, N.facialis ramus aurcularis posterior tarafından innerve edilir, kafa derisini arkaya çeker. M.temporoparietalis: N.facialis ramus temporalis tarafından innerve edilir.
Göz Etrafındaki Kaslar: Burada yer alan tüm kaslar N.facialis ramus zygomaticus ve ramus temporalis tarafından innerve edilir. 1-M.levator palpebrae superior. 2-M.corrugator supercilii: Pars palpebralis ve pars orbitalis arkasındadır. Arcus superciliaris altında yer alır. Çatık kaş kasıdır. Kaşları içe, aşağı çeker. 3-M.depressor supercilii: alt ucu os nasale, üst ucu glabella ile sınırlanır. Kaşların iç kısımlarını aşağı çeker. 4-M.orbicularis oculi: 3 parçadır; pars palpebralis, pars orbitalis, pars lacrimalis. Pars palpebralis; göz kapaklarının kapatılmasını sağlar. Pars orbitalis; göz kapaklarının sıkıca kapatılmasını ve göz çevresinde kırışıklıklar oluşmasını sağlar. Pars lacrimalis; saccus lacrimalis’in arkasında yer alır, göz yaşının emilimini sağlar.
Ağız Ve Çevresindeki Kaslar: M.orbicularis oris, M.levator anguli oris, M.zygomaticus major, M.zygomaticus minor, M.risorius, M. mentalis, M. transversus metni, M.buccinator, M. depressor anguli oris, M. levator labii superioris, M. depressor labii inferioris, M. levator labii superioris alaque nasii.
M.orbicularis oris: pars labialis ve pars marginalis olarak iki parçadan oluşur. Ağzı kapatır, dudakları kapatır. Harf oluşumunu sağlar. Lokmanın ağza alınmasını sağlar. M.buccinator: üfleme hareketi, lokmaların ağza ve dişler arasına itilmesini sağlar. M. levator labii superior: üst dudağı yukarı çeker. M. levator labii superior alaque nasi: burun kanadı ve üst dudağı yukarı çeker. Tiksinti mimiğini oluşturur. M. levator anguli oris: ağız köşesini yukarı kaldırır. M. zygomaticus major: gülümseme hareketini yapar. Ağız köşesini yukarı kaldırır. M. zygomaticus minor: gülümseme ve üst dudağı yukarı kaldırma hareketlerini sağlar. M. risorius: gülüseme, tebessüm, gamze oluşumu sağlar. M. depressor labii inferior: alt dudağı aşağı çeker. M. depressor anguli oris: ağız köşesini aşağı çeker. M. mentalis: alt dudağı yukarı çeker. Platysma: ağız köşesini aşağı çeker.
Burun Kasları: M.procerus: tabanı iki kaş arasında, tepesi os nasale ön yüzünde, üçgen şekilli bir kasdır. Kaşların iç kısmını aşağı çeker. M.nasalis: pars transversa (burun deliklerini daraltır) ve pars alaris (burun deliklerini genişletir) şeklinde iki parçadır. M.depressor septi: septum nasi’yi aşağı çeker.
Kulak Kepçesi Kasları: M. auricularis anterior, M. auricularis superior, M. auricularis posterior.
Klinik Anatomi – Yüz Felci: Fasial paralizi ve Bell paralizisi olarak da adlandırılır. Mimik kaslarını innerve eden N.facialis’in canalis facialis’ten geçerken sıkışması glandula parotisteki tümoral oluşumlar, cerrahi komplikasyonlar, soğuğa bağlı olarak gelişebilen felçtir. Tutulan yüz tarafı düzleşmiştir. Gözünü tam kapatamaz, gözleri kırpıp açamaz. Ağzını tam kapatamaz. Su içerken üstünü ıslatır. Islık çalarken ağız sağlam tarafa kayar. Dişlerini gösterirken ağız sağlam tarafa kayar. Kaşlarını tam çatamaz ve yukarıya tam kaldıramaz.
Tıp Notları 